شما وقتی که باردار هستید، جنینِ درحال رشد به کلسیم نیاز دارد تا بتواند استخوانها و دندانهای سالم و محکمی بسازد. علاوه بر این، کلسیم به رشد و تکامل قلب، عصبها و عضلههای جنین هم کمک میکند و نقش موثری هم در تنظیم ریتم طبیعی قلب و قابلیتهای لختهسازی خون را بر عهده دارد.
یکی از ویژگیهای کلسیم، این است که میتواند خطر ابتلا به بیماری فشار خون بالا و پرهاکلامپسی را کاهش بدهد. با اینحال، اگر زنان در دوران بارداری، کلسیم کافی دریافت نکنند، بدن جنین مجبور میشود که کلسیم مورد نیازش را از استخوانهای مادر بگیرد و همین روند میتواند به سلامتی مادر در مراحل بعدی صدمه بزند.مادریار، یک یاری مادرانه در اختیار شما قرار می دهد تا از صدمات احتمالی به سلامتی خود جلوگیری کنید.
کمبود کلسیم و عوارض آن در بارداری
وجود کلسیم نقش مهمی را در سلامت بدن بازی می کند. در طول دوران بارداری، بدن برای حفظ سلامتی مادر و جنین به کلسیم بیشتری نیاز دارد و کمبود کلسیم مشکلات زیادی را برای مادر و جنین به وجود می آورد.
- عدم شکل گیری درست استخوانها و دندانهای جنین
- خطر ابتلا به بیماری های قلبی
- عدم تشکیل درست سیستم عصبی و هورمونهای بدن
- ضعف عضلانی
- مشکلات پوستی
حفظ سلامت استخوانها و دندانها
کودک شما برای رشد و تشکیل دندانها و استخوانهایش به کلسیم نیاز دارد. این استخوانها اسکلت بدن را تشکیل می دهند. اگر استخوانها به خوبی شکل نگیرند مشکلات زیادی برای کودک در بزرگسالی به وجود می آید و خطر ابتلا به پوکی استخوان بالا می رود.
حفظ سلامت قلب
مصرف کلسیم برای سلامتی قلب جنین بسیار مهم است. اگر کلسیم به اندازه کافی مصرف نشود سلامت قلب جنین تحت تاثیر قرار می گیرد و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی بالا می رود. همین موضوع یکی از عوارض شدید کمبود کلسیم در بارداری است که مادران باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند.
حفظ سلامت عضلات
عضلات بخش بسیار مهمی در بدن را شکل می دهند. در واقع بدن به کمک عضلات و استخوانها می تواند تحرک داشته باشد. کمبود کلسیم در بارداری سبب می شود که عضلات بدن جنین به خوبی شکل نگیرند و همین امر مشکلات زیادی را برای جنین به وجود می آورد. اگر عضلات بدن در دوران جنین به خوبی رشد پیدا نکنند خطر ابتلا به بیماری تحلیل عضلانی بعد از تولد کودک ( و یا در سنین بزرگسالی) نسبت به کودکانی که کلسیم کافی را از بدن مادر دریافت کردهاند بالا می رود. به همین دلیل ماداران باید مصرف کلسیم را جدی بگیرند.
حفظ سلامت سیستم عصبی
کلسیم نقش بسیار مهمی را در تشکیل سیستم عصبی و هورمونهای جنین بازی می کند. همانطور که می دانید هورمونها تقش بسیار مهمی را در کارکرد تمامی ارگان های بدن دارند. اگر هورمونهای بدن به خوبی کار نکند عملکرد تمامی سیستم های بدن با مشکل رو به رو می شود. کمبود کلسیم در بارداری سبب می شود هورمونهای بدن جنین به خوبی شکل نگیرند و همین امر مشکلات و بیماری های زیادی را برای کودک بعد از تولد به وجود می آورد.از این رو مصرف کلسیم در بارداری اهمیت بسزایی دارد.
حفظ سلامت پوست
مشکلات پوستی نیز یکی دیگر از مشکلاتی هستند که در اثر عدم استفاده از کلسیم در این دوران به وجود می آید. در دوران بارداری، مادران باید برای حفظ سلامتی جنین کلسیم مصرف کنند، بنابراین هنگامی که کلسیم به طور روزانه وارد بدن شما می شود بدن مادر و کودک سالم می ماند.
کمبود کلسیم در بارداری و بالا رفتن سرب در بدن مادر!
یکی از عوارض بسیار شدید کمبود کلسیم در بارداری این است که سبب بالا رفتن سرب در بدن مادر می شود. اگر سرب در بدن مادر بالا رود مشکلات زیادی و حادی به وجود می آیند. سقط جنین، زایمان زودرس از عواملی هستند که در اثر کمبود کلسیم در بارداری رخ می دهند.
همچنین اگر در اثر کمبود کلسیم سرب بدن مادر بالا رود به ساختار مغز جنین آسیبهای جدی وارد می شود. بسیاری از افراد بالا رفتن سرب در بدن را به دلیل آلودگی هوا می دانند. اما مطالعات جدید نشان می دهند که کمبود کلسیم نیز سبب بالا رفتن سرب می شود و آسیبهای جدی به سلامت جنین وارد می کند.
فواید مصرف کلسیم در دوران بارداری
مصرف کلسیم در بارداری یعنی تامین سلامتی مادر و جنین! این موضوع بسیار مهم است! اهمیت این موضوع به حدی بالاست که پزشکان همیشه به تمامی مادران باردار توصیه می کنند که محصولات لبنی را باید به رژیم غذایی خود بیافزایند.
1.کمک به شکلگیری استخوانها
مصرف کلسیم در بارداری به شکل گیری استخوانها و دندانهای جنین کمک می کند. همچنین این ماده معدنی اثر مفیدی در شکل گیری عضلات و جلوگیری از بیماری های عضلانی دارد.
2.تشکیل سیستم عصبی جنین
تشکیل سیستم عصبی جنین به وجود کلسیم وابسته است. اگر کلسیم به اندازه کافی در این دوران وارد بدن نشود خطر ابتلا به بیماری های عصبی افزایش پیدا می کند.
3.کمک به تعادل هورمونها
مصرف کلسیم در بارداری به تعادل هورمونها کمک می کند. همچنین این ماده حیرت آور سبب شکل گیری درست سیستم قلبی می شود و از ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری به عمل می آورد.
4.جلوگیری از سقطجنین و زایمان زودرس
نکته بسیار مهم دیگر این است که مصرف کلسیم در بارداری از سقط جنین و یا زایمان زودرس جلوگیری به عمل می آورد. زیرا اگر در این دوران کلسیم به اندازه کافی مصرف نشود و سطوح کلسیم خون مادر پایین بیاید میزان سرب افزایش پیدا می کند. سرب ماده خطرناکی است و به سلامت جنین آسیبهای زیادی وارد می کند. یکی از مهمترین عوارض آن آسیب به سیستم مغزی جنین است.
بنابراین با آنچه تاکنون گفته شد به اهمیت مصرف کلسیم در بارداری پی بردهاید. بهترین شخص برای سنجش سطوح کلسیم و بررسی سلامت مادر در دوران بارداری پزشک است. بهتر است در این دوران مرتبا به پزشک مراجعه کنید و سلامتی خود را تحت کنترل داشته باشید.
مواد غذایی حاوی کلسیم و میزان مصرف آنها در بارداری
شیر و دیگر محصولات لبنی، آبمیوهٔ طبیعی، آجیل و خشکبار، برنج و نان بهترین منابع کلسیم هستند و بهطور کلی مواد غذایی حاوی کلسیم شامل موارد زیر است:
- شیر و ماست
- کشک و پنیر
- ماهیها
- سبزیجات دارای برگ سبز مثل اسفناج و جعفری
- حبوبات
- پسته و بادامزمینی
- کشمش و گردو
- شلغم، کلم، هویج و زیتون
- زردآلو، پرتقال، انگور و خرمالو
میزان و مقدار کلسیم موجود در مواد غذایی
برخی از مقادیر کلسیم موجود در مواد مختلف غذایی و به ویژه لبنیات مثل شیر، ماست و پنیر به شکل زیر است:
- یک لیوان ماست سادهٔ کمچرب: ۴۱۵ میلیگرم کلسیم
- ۱۰۰ گرم یعنی یک کاسهٔ کوچک ماست غنیشده با کلسیم و ویتامین دی: ۲۰۴ میلیگرم کلسیم
- نصف لیوان ماستبستنیوانیلی نرم: ۱۰۳ میلیگرم کلسیم
- ۲۲۷ گرم ماست میوهای کمچرب: ۳۱۳ تا ۳۸۴ میلیگرم کلسیم
- ۲۳۷ میلیلیتر شیر بدون چربی: ۲۹۹ میلیگرم کلسیم
- ۲۳۷ میلیلیتر شیر پرچرب: ۲۷۷ میلیگرم کلسیم
- نصف لیوان بستنیوانیلی: ۸۴ میلیگرم کلسیم
- ۳۰ گرم پنیر چدار: ۲۰۲ میلیگرم کلسیم
- ۴۲ گرم پنیر موزارلای نیمچرب: ۳۳۳ میلیگرم کلسیم
- نصف لیوان پنیر توفوی سفت و فرآوریشده با کلسیم: ۲۵۳ میلیگرم کلسیم
- یک لیوان پنیر کاتیج با یک درصد چربی شیر: ۱۳۸ میلیگرم کلسیم
- نصف لیوان برگ شلغم پخته: ۹۹ میلیگرم کلسیم
- یک تکه نان سفید: ۷۳ میلیگرم کلسیم
چه موقع باید از مکملهای کلسیم دار استفاده کنید؟
اگر مواد مورد نیاز بدن مادر از طریق غذایی که روزانه مصرف می کند تامین نشود استفاده از مکملها ضروری است.این ضرورت وقتی بیشتر می شود که مادر شرایط زیر را داشته باشد:
- حالت تهوع سخت و استفراغ
- عدم تحمل لاکتوز
- رژیم غذایی فاقد محصولات لبنی شرایط جسمانی مانند بیماری آی.بی.اس و بیماری سلیاک
اگر مادر دچار کمبود کلسیم شود در خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری قرار می گیرد. بنابراین برای مصرف کلسیم در بارداری (برای مادرانی که این شرایط را دارند) استفاده از مکملهای کلسیم دار بسیار حیاتی است. قبل از مصرف مکملها با پزشک خود مشورت کنید. بیش از حد از مکملهای کلسیم دار استفاده نکنید. زیرا سبب بروز یبوست یا سنگ کلیه می شوند.
دوز روزانه
بیشترین جذب کلسیم زمانی اتفاق می افتد که به مقدار 500 میلی گرم یا کمتر در هر بار مصرف شود. بنابراین اگر باید روزانه 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کنید، بهتر آن است آن را به دو یا تعداد بیشتر دوز مصرفی تقسیم کرده و همه را یک جا مصرف نکنید.
اگر داروهای دیگری مصرف می کنید
مکمل های کلسیم می توانند با بسیاری از داروهای تجویزی مثل آنتی بیوتیکها، بیس فسفونات ها و داروهای فشار خون تداخل کنند.
با پزشک خود و یا دکتر داروساز داروخانه در مورد تداخل احتمالی مکمل کلسیم و داروهای دیگری که مصرف می کنید، مشورت کنید.
همچنین بهتر است مکمل کلسیم را با مولتیویتامین و قرص آهن یا غذاهایی که آهن دارند، همزمان مصرف نکنید. مصرف همزمان کلسیم با مکمل های آهن، روی یا منیزیم و یا غذاهایی که سرشار از این عناصر هستند، جذب کلسیم را کاهش داده و یا از جذب آن جلوگیری می کند.
در آخر
به یاد داشته باشید دوران بارداری دوران بسیار حساسی است. برای مصرف کلسیم در بارداری با مشورت پزشک استفاده از مکملها را شروع کنید و از مصرف سرخود هر مکملی بپرهیزید!