ناباروری ثانویه

 

یکی از زیر شاخه های ناباروی، ناباروری ثانویه است. این مشکل با سایر مشکلات ناباروری دارای نشانه های یکسان است.

در ناباروری ثانویه شما ممکن است در قبل بارور شده باشید و موفقیت آمیز هم بوده باشد ولی پس از آن دچار این مشکل شده باشید.

نازایی ثانویه ممکن است از طرف هر کدام از روجین اتفاق بیفتد. درصد ابتلا زن و مرد یکسان می باشد.

ناباروری ثانویه(دوم) بسیار شایع است.

بارداری ثانویه چیست؟

زوجین در قبل بارور شده اند و دارای فرزند هستند. ولی بعد از گذشت مدتی به مشکل نازایی ثانویه دچار می شود که پس از آن دیگر امکان بارداری وجود ندارد.

این مشکل از لحاظ روحی و روانی آسیب جدی به مرد و زن وارد می کند.

اصولا زمانی زوجین متوجه این اتفاق می شوند که دارای یک فرزند هستند، دوست دارند مجددا صاحب فرزند شوند ولی تلاش هایشان با شکست مواجه می شود. این اتفاق اول برایشان شوکه کننده است ولی زمانی که پیگیر ماجرا می شوند متوجه می شوند یکی از زوجین به ناباروری دوم دچار شده است.( در باروری اول هیچ گونه مشکلی وجود نداشته است.)

اکثریت مردم فکر می کنند که ناباروری اولیه از ثانویه بیشتر و شایع تر است.

بارداری اولیه در چه مواقع رخ می دهد؟

ناباروری اولیه یعنی هنگامی که زن و شوهر هیچ بچه ای ندارند و قادر به باروری نیستند.

اما طبق تحقیقات و بررسی های صورت گرفته در سال 2018 متوجه شدند که مشکل ناباروری دوم از اولیه بیشتر و متدوال تر است.

خانواده هایی که به ناباروری دوم مبتلا می شوند، به دنبال راه درمان می گردند. پذیرفتن این موضوع مشکل و تا حدودی سخت است. شاید طرفین در ابتدای ازدواج تصمیم گرفته بودند که 4 بچه داشته باشند. ولی اکنون با این مشکل آرزویشان برآورده نمی شود. و حتی ممکن است فرزند اول شما از پدر و مادر تقاضای خواهر یا برادر دیگری داشته باشد. این موضوعات است که قبول این مشکل را کمی آزار دهنده جلوه می دهد.

عوامل پزشکی که در ناباروی دوم دخیل هستند در مقیاس با ناباروری اولیه مشکل نخواهد بود.

در مشکل ناباروری دوم باید زایمان پیشین بدون کمک به دارو یا روش های درمانی مثل لقاح آزمایشگاهی صورت گرفته باشد. بارداری اول کاملا طبیعی و عادی باشد.

این مشکل معمولا پس از گذشت 6ماه تا 1 سال از تلاش مکرر برای بارداری تشخیص داده می شود. یک بیماری دیگر که با این نازایی ثانویه مرتبط است، بارداری مکرر است.

در بارداری مکرر زن و مرد باردار می شوند ولی امکان ادامه بارداری و زایمان موفق وجود ندارد.

آیا ناباروری ثانویه از سمت مرد رخ می دهد یا زن؟

این مشکل همچون نازایی اولیه متداول است. ناباروری ثانویه ممکن است از سمت زن یا مرد باشد. احتمال ابتلا برای زوجین، یکسان است. از لحاظ آماری بخواهیم بگوییم 3/1 از مبتلایان از سمت زن است، 3/1 دیگر از مبتلایان از سمت مرد است . 3/1 باقی مانده مربوط به هیچکدام نیست. علل 3/1 آخر می تواند دسته ای از مشکلات باشد یا هنوز بطور قطعی مشخص نشده است.

موارد زیر در بروز ناباروری ثانویه بطور کلی نقش دارد:

بالا رفتن سن

عوارض باقی مانده از حاملگی قبلی یا جراحی

افزایش وزن

داروهای مصرفی

بیماری های مقاربتی

مشکلاتی در تولید اسپرم

مصرف الکل

مصرف مواد دخانی

تمام موراد بالا شامل زن و مرد می شود.

علت های ناباروری ثانویه در زنان چیست؟

علل های متعددی برای ناباروری دوم در زنان وجود دارد. در ادامه با یکدیگر این علت ها را بررسی می کنیم.

*مشکلاتی در خصوص تعداد یا کیفیت تخمک ها

خانم ها دارای محدودیت تخمک هستند. بعد از تولد هیچ تخمک جدیدی تولید نخواهد شد. زمانی که زنان به 40 سالگی نزدیک می شوند، تعداد تخمک ها کمتر می شود و تعدادی هم که باقی می مانند به احتمال زیاد دچار مشکلات کروموزومی می شوند. برای خانم ها تنها سن مشکل جدی نیست. طی عوامل دیگری ممکن است که تعداد تخمک های مناسب آنان کاهش یابد. مثل: شرایط ناشی از بیماری های خود ایمنی

مشکلات ژنتیکی

جراحی های پیشین

پرتو درمانی یا شیمی درمانی

*مشکل های ناشی از لوله های رحمی در اثر ناباروری ثانویه

اگرلوله های رحمی در اثر عفونت های لگنی چون کلامیدیا یا سوزاک بسته شوند، ناباروری دوم رخ می دهد.

*مشکل های مرتبط با رحم

مشکلات ناشی از رحم در ایجاد ناباروری ثانویه نقش دارند. زخم هایی که در اثر کورتاژ یا سزارین بوجود می آید، می تواند چسبندگی در رحم بوجود آورد. این چسبندگی های داخل رحم در حاملگی های آینده مشکلاتی را ایجاد می کند.

یکی دیگر از بیماری ها رحم فیبروم(پولیپ رشد خوش خیم) است که تداخلاتی در بارداری بوجود می آورد.

علاوه بر این ها جفت حفظ شده سبب ایجاد عفونت و زخم در رحم می شود.

*آندومتریوز مربوط به ناباروری ثانویه

بیماری آندومتریوز یعنی بافتی که بطور عادی در داخل رحم رشد می کند، در محل دیگری از بدن مانند تخمدان ها یا سطح روده رشد کند.

آندومتریوز بیماری رایجی است. البته همه آندومتریوز ها هم سبب ناباروری نخواهند شد.

*بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک

پلی کیستیک یک مشکل هورمونی است. در این سندرم پریودی ها طولانی تر از حد طبیعی است. خانم هایی که به این سندرم مبتلا اند دارای تعداد بالایی از هورمون های مردانه هستند. بطور کلی در این مشکل تخمدان ها بصورت منظم و مرتب نمی توانند تخمک آزاد کنند.

*فرآیند شیردهی

اگر زنی در زمان شیردهی به نوزاد باشد، بدن بصورت خودکار فرآیند تخمک گذاری یا آزاد کردن تخمک برای لقاح را متوقف می کند.

*بالا رفتن وزن یا تغییر در لایف استایل

افزایش وزن می تواند سبب ایجاد اختلالاتی در کارکرد تخمدان در بعضی از بیماری ها شود. بعضی از رژیم های غذایی بر باروری موثر اند.

مصرف برخی از داروها هم در ایجاد مشکلات باروری موثر خواهد بود.

گزینه های بالا علت ای ایجاد باروری دوم در زنان بود. هر زنی ممکن است به یک الی دو مورد از این مشکلات مبتلا باشد.

علل ناباروری ثانویه در مردان

کاهش سطح هورمون تستوسترون: این هورمون در تولید اسپرم نقش مهمی دارد.

میزان سطح هورمون تستوسترون در اثر افزایش سن، آسیب به اندام ادراری یا دستگاه های تناسلی و برخی از موقعیت های پزشکی کاهش می یابد.

از جمله موقعیت های پزشکی زیر می توان موارد زیر را نام برد:

عفونت دستگاه تناسلی

بیماری های تیروئید

دیابت

سل

اوریون

آبله مرغان

بیماری های خون

تومور های خوش خیم

استرس و اضطراب

سکته قلبی

کما

اختلال های تنفسی

سپسیس

جراحی دستگاه تناسلی

مایکوپلایما(نوعی باکتری)

واریکسول بیضه

بزرگ شدن سایز بیضه ها یا گونی پوست که بیضه ها را در بر می گیرد. این شرایط در تولید پایین اسپرم و ناباروری در مردان دخیل است.

30 درصد مردانی که به ناباروی مبتلا شده اند به واریکسول بیضه دچارند.

منی با کیفیت پایین

منی مایعی حاوی اسپرم است. پس از سن 40 سالگی، کیفیت مایع منی کم می شود.

بزرگ شدن سایز پروستات

این موضوع باعث کم شدن تعداد اسپرم ها می شود. همچنین از انزال طبیعی ممانعت بعمل می آورد.

عدم وجود پروستات

نبود پروستات به هر دلیلی باعث می شود که مایع منی کاهش پیدا کند.

مصرف داروهای خاص

برخی آنتی بیوتیک ها و داروهای درمانگر فشارخون بر تعداد و کمیت اسپرم موثر هستند.

کیفیت اسپرم به موارد زیر وابسته است:

سرطان پروستات

پروستات با سایز بزرگ

عفونت قارچی

اسید معده

عفونت های دستگاه ادراری

کولیت زخمی

آرتروز

نقرس

درد

سرطان

تشنج

مصرف برخی از روان کننده ها تجاری که اسپرم را سمی می کنند.

افزایش وزن زیادی. این عامل در پایین آوردن سطح تستوسترون و بالا بردن سطح استروژن موثر است.

چه اقداماتی برای حل ناباروری ثانویه باید انجام داد؟

اگر احساس می کنید که به ناباروری دوم مبتلا شده اید باید سریعا به متخصص نازایی یا متخصص اورولوژی مراجعه کنید. معاینه اولیه برای تعیین روش های درمانی بسیار با اهمیت است. پزشک شما را معاینه می کند تا مطلع شود آیا پس از بارداری اولیه چیزی تغییر کرده است.

سوالات زیر را باید به پاسخ دهید:

دوره های عادت ماهانه تان منظم است یا خیر؟

تخمک گذاری بصورت طبیعی دارید یا خیر؟

در معاینه مردان درباره بیماری های تیروئید، سرطان یا شرایط سنی سوال می پرسند. زیرا سن بر کمیت و کیفیت اسپرم تاثیر گذار است.

پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را بکار گیرد.

*با استفاده از اشعه ایکس جای زخم یا ناهنجاری های رحم را بررسی می کند.

*تجزیه و بررسی مایع منی مرد

ناباروری ثانویه چه آسیب های روحی وارد می کند؟

این ناباروری آسیب زیادی به روح و روان زوجین وارد می کند.

اگر راه های درمانی نازایی دوم به موفقیت ختم نشود، زن و مرد ممکن است به خشم، نارحتی و اندوه، افسردگی، عذاب وجدان و حس تنهایی دچار شوند.

برخی از زوجین می گویند ما که یک فرزند داریم. خدا را سپاس می گویند و راحت تر با قضیه کنار می آیند.

اما پذیرش این موضوع برای خیلی از زوجین سخت است. برای این دسته از افراد مراجعه به روانشناس یا مشاور خانواده بهترین گزینه است.

روش های درمانی برای حل ناباروری ثانویه:

روش های درمانی برای نازایی اولیه و دوم یکسان است. موراد زیر را با دقت مطالعه کنید.

*مصرف داروهایی مانند کلومیفن و لتروزول

*لقاح داخل رحمی  (IUI)

*لقاح آزمایشگاهی (IVF)

*عمل ترمیم مشکل های ناشی از رحم زن

*عمل برای درمان واریکوسل بیضه

*مصرف آنتی اکسیدان ها، مکمل های ضد پیری

در آخر

در این مقاله سعی کردیم تمام اطلاعات لازم درباره ناباروری دوم را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

بسیاری از زوجین برای شروع درمان تحت تاثیر حرف های بقیه قرار می گیرند. مثلا ممکن است کسی به آنها بگوید چرا برای درمان اینقدر عجله دارید؟

مگر شما قبلا صاحب فرزند نشده اید! قطعا باز هم می شوید.

فکر نمی کنید که اصلا نیازی به درمان ندارید؟

از شما خواهش می کنیم تحت تاثیر حرف های دیگران قرار نگیرید. از درمان های ممکن استفاده کنید تا به نتیجه برسید. درمانی که برای ناباروری اولیه استفاده می شود، همان درمان نازایی دوم است.

برای درمان به پزشک متخصص و حاذقی مراجعه کنید که درمان اثر بخشی تری را برایتان انجام دهد.

امیدواریم از خواندن مطالب لذت برده باشید.