تکرر ادرار در بارداری نشانه خوبی است یعنی کودک در حال رشد و تکامل است.معمولا تکرر ادرار از هفته 6 بارداری شروع می شود.
اصلا نگران تکرر ادرار در بارداری نباشید زیرا همراه با زایمان این مشکل حل خواهد شد.
در حالت عادی هر 4 الی 6 ساعت یک بار فرد از سرویس بهداشتی استفاده می کند.اما در بارداری ممکن است این تایم به کمتر از 2 ساعت برسد.
تکرر ادرار چیست؟
تکرر ادرار یعنی فرد در طول شبانه روز نیاز بیشتری به استفاده از سرویس بهداشتی پیدا می کند و این امر ممکن است فعالیت های روزانه (کار،خواب و فعالیت های عمومی ) را تحت تاثیر قرار دهد.
گاهی ممکن است تکرر ادرار در شب بیشتر اتفاق بیافتد و خواب خانم حامله را مختل کند.
علل تکرر ادرار در بارداری
رشد و تکامل جنین
از علت های تکرر ادرار در بارداری می توان به بزرگ شدن جنین و حرکت او به سمت پایین اشاره کرد.
با این وضع فشار زیادی ناحیه مثانه را تحت تاثیر قرار می دهد و زن ممکن است نتواند ادرار خود را نگه دارد.
نوسانات هورمونی
دومین علت هورمون های بارداری هستند که باعث افزایش جریان خون به سمت کلیه ها می شوند.این جریان خون اضافی باعث تکرر ادرار در بارداری می شود.
این عارضه در هفته 16 ام بارداری خود به خود رفع می شود.
افزایش و رشد رحم
افزایش سایز رحم سومین علت بیشتر شدن نوبت های استفاده از سرویس بهداشتی است.زیرا هر چه رحم بزرگ تر شود فشار بر واژن و مثانه بیشتر است.پس خانم باردار بیشتر مجبور است به دستشویی برود.
افزایش آب بدن
یکی از نشانه های بارداری همین تکرر ادرار است.زیرا با تغییرات هورمون ها در بدن،خون رسانی باید بیشتر اتفاق بیافتد در نتیجه آب اضافی در بدن سریع تر به سمت کلیه ها می روند.
![تکرر ادرار در بارداری]()
عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراریعفونت مجاری ادراری یا مثانه اگر درمان نشود،با مشکلات جدی نظیر تکرر ادرار همراه خواهد داشت.احساس سوزش حین ادرار،درد در پایان فرآیند ادرار و نیز مشاهدۀ خون در ادرار از سایر نشانه های عفونت دستگاه ادراری هستند.عفونت کلیه یا پیلونفریت با علائم بالینی تب،تهوع و استفراغ و درد شدید نواحی پایینی کمر یکی از پیامدهای جدی عدم درمان به موقع عفونت مجاری ادراری است که نیاز به درمان با آنتی بیوتیک وریدی و بستری در بیمارستان دارد و در مراحل پیشرفته تر خطر زایمان زودرس و سقط جنین را افزایش می دهد.
تکرر ادرار در ماه های بارداری
تکرر ادرار در سه ماهه های بارداری متفاوت و علت های مختلفی نیز ارد.
در سه ماهه اول
افزایش ناگهانی سطح هورمون در سه ماهه اول باعث بروز بیشتر شدن آب بدن می گردد که به علت بزرگ شدن رحم این عارضه رخ می دهد.ماه اول بارداری،دومین ماه بارداری و سومین ماه بارداری از سه ماهه اول هستند که تکرر ادرار در آن بیشتر از ماه های دیگر خود نمایی می کنند.
در سه ماه دوم
در ماه های 4،5و6 چون رحم بزرگ شده و به سمت بالا می رود فشار از ناحیه مثانه برداشته می شود و تکرر ادرار در سه ماهه دوم بارداری کاهش می یابد.از هفته های سیزدهم تا هجدهم را شامل می گردد.
در سه ماهه سوم
جنین کم کم به سمت پایین حرکت می کند و رحم نیز پایین می آید به همین دلیل فشار زیادی بر مثانه وجود دارد که باعث بیشتر شدن ادرار می گردد.
در این سه ماه معمولا زن هنگام خنده،عطسه،سرفه و ورزش دچار نشت ادرار به صورت قطره ای باشد.سه ماهه سوم یعنی از هفته نوزدهم بارداری تا چهلم باردای.
نشت ادرار یا بی اختیاری ادرار از استرس درونی است.
علل تکرر ادرار در حالت های غیر از بارداری
- عفونت،بیماری،آسیب و یا التهاب مثانه.(افتادگی رحم،فیبروم،سندروم مجاری ادراری و عفونت دستگاه ادراری)
- شرایطی که تولید ادرار را افزایش دهد.
- تغییرات در عضلات،اعصاب و یا بافت های دیگری که عملکرد مثانه را تحت تاثیر قرار دهد.
- درمان سرطان های خاص.
- مواد مخدر و یا نوشیدنی هایی که باعث افزایش تولید ادرارمیشود.
مشکلاتی که خانم باردار را تحت تاثیر قرار می دهد؟
- درد و ناراحتی هنگام ادرار کردن.
- فوریت در ادرار کردن.
- از دست دادن کنترل مثانه.
- رنگ ادرار غیرطبیعی.
- اختلال در ادرار کردن
- احساس داشتن ادرار در حالی که وقتی به دستشویی مراجعه می کند،چیزی نیست.
15 راه کنترل تکرر ادرار در بارداری
برای کاهش تکرر ادرار در بارداری بهتر است از روش های زیر بهره ببرید:
کمی به جلو خم شوید.
- هر بار که از سرویس بهداشتی استفاده می کنید سعی کنید کمی به جلو خم شوید تا مطمئن شوید همه ادرار اتان را تخلیه کرده اید.
اقدامات قبل از خواب
- قبل از خواب حتما به دستشویی بروید تا در طول شب کمتر مجبور باشید بیدار شوید.
- در ساعات پایانی روز کمتر مایعات بنوشید.(حواستان باشد که نباید بدن شما و جنین دچار کمبود آب بشود.به صورتی که رنگ ادرار باید زرد روشن و بی بو باشد.در طول روز باید 8 لیوان آب یا مایعات سالم و طبیعی بنوشید.)
- در ماه آخر مصرف مایعات را کاهش دهید،تا کمتر تکرر ادرار رخ دهد.
- ورزش کگل را در طول روز 3 الی 4 بار انجام دهید تا عضلات واژن شما تقویت شود.
- تمرین کگل (عضلات واژن را برای مدت 10 ثانیه منقبض کنید و پس از آن رها کنید.ده بار در طول روز این کار را انجام دهید.)
- مصرف کافئین را در بارداری کاهش دهید.مواد کافئین دار،چای و نوشابه علاوه اینکه مضر هستند باعث افزایش حجم ادرار نیز می شوند.
- توجه به باید ها و نباید های دوران بارداری
- ترک کردن الکل و مواد مخدر در بارداری.(علاوه بر اینکه بر تکرر ادرار تاثیر گذار است بر سلامت جنین نیز اثر منفی می گذارد.)
- توجه داشته باشید که قبل از اقدام به بارداری عفونت های زنانه و مشکلات دستگاه تناسلی را برطرف کنید تا در بارداری با مشکلاتی چون تکرر ادرار مواجه نشوید.زیرا یکی از دلایل تکرر ادرار عفونت می باشد.(درمان عفونت دستگاه تناسلی،درمان عفونت واژن و … )هر تغییری در رنگ و بوب ادرار نشانه عفونت ادراری می باشد.
- توجه و اهمیت دادن به آزمایش های قبل از بارداری.
- توجه به رژیم غذایی در دوران بارداری.
- باید قبل از بارداری اضافه وزن و چاقی خود را درمان کنید.زیرا یکی از دلایل افزایش تکرر ادرار چاقی بیش از حد است.
- نسبت به مسائل بهداشتی توجه ویژه داشته باشید تا آسیبی به دستگاه ادراری وارد نشود.
- از عوارض بعضی از دارو ها بیشتر شدن مقدار مایعات در بدن است.پزشک متخصص زنان را در مورد بیماری ها و داروهایی که مصرف می کنید،مطلع کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
وجود خون در ادرار
قرمز یا قهوه ای شدن رنگ ادرار
ادرار کردن دردناک
درد پهلو،کشاله ران،درد شکم و درد کمر
فوریت در ادرار کردن
اختلال در ادرار کردن
بی اختیاری ادرار
تب
احساس داشتن ادرار و فقط چند قطره ادرار کردن
درد و سوزش هنگام ادرار کردن
شب ادراری
افزایش و بی اختیاری ادرار در بارداری 50 درصد از حالت عادی است.
در طول شب تکرر ادرار بیشتر می گردد زیرا مقدار آب اضافی که در روز در پاها جمع شده بوده است در شب به مثانه برمی گردد.
هر چه مادر در طول شب بیدار شود جنین یاد می گیرد و پس از تولد نیز در شب بیدار می شود.بنابراین سعی کنید تکرر ادرار را کنترل کنید.
پس از زایمان
تا یک هفته پس از زایمان هم تکرر ادرار وجود دارد و بعد از آن از بین می رود.بنابراین جای نگرانی نیست.البته تا 12 هفته طول می کشد تا دستگاه ادراری به شکل،فرم و وضعیت قبل بازگردد.
بعضی از خانم ها تکرر ادرار را از همان ابتدای بارداری تجربه می کنند و بعضی از خانم ها اصلا تکرر ادرار ندارند.
هر گاه نیاز داشتید بدون معطلی به سرویس بهداشتی بروید.
حواستان باشد که ادرار خود را نگه ندارید زیرا باعث بروز و تشدید عفونت می گردد.نگه داشتن ادرار باعث رشد باکتری ها در دستگاه ادراری می شود که برای مادر و جنین خطر آفرین است.
بی اختیاری ادرار استرسی
در بی اختیاری ادرار استرسی که هنگام عطسه،سرفه،بلند کردن اجسام سنگین و انجام ورزش نشت ادرار رخ می دهد.این اختلال در ماه پایانی و پس از زایمان بیشتر خود را نشان می دهد.
تکرر ادرار و جنین
تکرر ادرار در بارداری مشکلی برای جنین ایجاد نمی کند مگر اینکه مادر عفونت دستگاه ادراری داشته باشد.البته الگوی خواب نوزاد وابسته به ساعت های خواب مادر در بارداری است.جنین در شکم مادر می آموزد که چگونه بخوابد.
نباید از نوشابه های گاز دار و خوراکی های کافئین دار میل کنید.
با سس گوجه فرنگی خداحافظی کنید.
خوراکی های فیبر دار بیشتری میل کنید تا یبوست را درمان کنید.زیرا یبوست باعث بروز مثانه بیش فعال می گردد.
ماست بخورید.زیرا باعث تقویت روده ها می شود و با رشد باکتری های خوب در دستگاه ادراری،مثانه را تنظیم می کند.
عسل و سرکه سیب را با نظر پزشک مصرف کنید.
در آخر
توجه داشته باشید که مادرانی که دیابت بارداری دارند بیشتر ازسایر افراد تکرر ادرار را در بارداری تجربه می کنند.