بهداشت دهان و لثه نوزاد

اهمیت بهداشت دهان و لثه نوزاد

در بیشتر شرایط والدین ممکن است که بهداشت دهان و لثه نوزادشان را جدی نگیرند.تا زمانی که یکی از دندان و یا لثه کودک دچار مشکل شود. شما می‌توانید نکات مهم مراقبت از دندان کودکتان را از دوران نوزادی او آغاز کنید. مطالب مفیدی وجود دارند که شما می توانید با استفاده از مطالعه ی آن ها بهداشت دهان و دندان نوزادتان را قبل از درآمدن دندان شروع کنید تا  به دندانهایش آسیبی نرسد.

متاسفانه برای بسیاری از والدین، بهداشت دهان و دندان نوزاد اهمیت ندارد.ولی باید توجه داشت که رعایت کردن بهداشت دهان نوزادان باعث می شود در بزرگسالی دندان های سالمی داشته باشند.

دندان شیری

کودکان معمولاً دندان شیری در لثه های خود دارند که بعد از رسیدن به شش ماهگی رشد آنها آغاز می‌شود. و اینجاست که بهداشت دهان و دندان نوزاد بسیار حساس می‌شود. و نوزاد بسیار حساس می‌شود. شما باید از همین زمان تمیز کردن دهان و دندان نوزادتان را آغاز کنید. و بهداشت دهان کودک تان را آغاز کنید. بیشتر دندانپزشکان متخصص معتقداند. افزایش اطلاعات مادر و پدر در زمینه رعایت بهداشت دهان و دندان نوزاد شان بهترین کمک را به آنها برای جلوگیری از مشکلات دهانی کودکشان می کند.

تمیز کردن دهان نوزاد

به دلیل پایین بودن سن نوزاد شما نمی توانید از خمیر دندان و مسواک برای او استفاده کنید. اما شما می توانید از یک گاز پانسمان و یا دستمال بسیار نرم و تمیز به صورت یکبار مصرف برای پاک کردن لثه های نوزادتان استفاده کنید. شما باید این کار را شروع کرده و ادامه دهید تا باکتری ها به لثه های نوزاد نچسبند.

باکتری ها

باکتری ها معمولا پلاک هایی را روی لثه های نوزاد به جای می گذارند که بعد از رشد دندان های نوزاد به آنها آسیب های زیادی می زند. شما حتماً باید قبل از خواب دندان های نوزادتان را تمیز کنید و بعد از درآمدن دندان های نوزادتان استفاده از مسواک را شروع کنید. شما حتما باید دست هایتان را تمیز بشویید سپس دست هایتان را با یک حوله بسیار تمیز خشک کنید. از یک گاز پانسمان نو برای پاک کردن لثه های نوزاد استفاده کنید. اول آن را مرطوب کنید دور انگشتان خود بپیچید و خیلی آرام روی لثه های کودک بکشید.شما باید این کار را بسیار آرام انجام دهید تا زخم یا خراشیدگی و یا قرمزی به وجود نیاید.

به یاد داشته باشید

پس از استفاده باید گاز پانسمان را دور بیندازید و دوباره استفاده نکنید. حتما حداقل یک بار در روز این کار را تکرار کنید. در بسیاری از مواقع ممکن است کودک،شما را اذیت کند و نگذارد که این کار را انجام دهید و این مسئله باعث می شود که مادر از تکرار این کار خسته شود.شما حتما باید زبان نوزاد را هم تمیز کنید و همچنین فک،لثه و سقف دهانش را نیز کامل تمیز کنید. در این صورت دهان نوزاد کاملاً تمیز است و شما در همه مراحل باید از پانسمان نو استفاده کنید.

مراقبت از لثه ها در فرایند دندان درآوردن

همانطور که گفتیم مراقبت از لثه ها یکی از مهمترین کارهایی است که شما مادر عزیز باید حتماً آن را به بهترین نحو انجام دهید. چرا که هم باعث داشتن دندان های سالم در بزرگسالی و کودکی فرزند شما می شود. دندان های نوزاد از داخل لثه شروع به بیرون زدن میکنند معمولاً از ۶تا ۲۴ ماهگی این اتفاق رخ می‌دهد و متاسفانه کمی برای نوزاد درد آور خواهد بود.  معمولاً در این شرایط نوزادان در تلاش اند چیزی را روی دندان های خود فشار دهند تا درد آن را کاهش دهند.

کاهش درد

شما باید راه هایی برای کاهش درد و مراقبت از لثه های نوزاد انجام دهید. معمولاً در این شرایط لثه ها شروع به تورم می کنند که شما می توانید با قرار دادن کمپرس سرد روی لثه ها در کاهش تورم نقش بالایی داشته باشید. پس تعدادی حوله و یا دستمال مرطوب در یخچال نگهداری کنید و در مواقع لازم یکی از آنها را برداشته و به آرامی روی لثه ها بمالید.یا اینکه اجازه دهید نوزاد با نظارت کامل شما آن را بمکد. کمپرس سرد به کاهش تورم و درد لثه ها بسیار کمک می کند.

حلقه لاستیکی

حلقه های لاستیکی وجود دارد که با تهیه آن ها شما می توانید به کاهش درد لثه نوزاد کمک کنید به این صورت که داخل آن مقداری آب وجود دارد. آن را داخل یخچال قرار دهید و سپس به نوزاد بدهید تا با جویدن و یا مکیدن آن آرام شود.در بعضی مواقع مادرها و پدرها نیازی به استفاده از این لاستیک ها نمی بینند و به جای آنها از میوه ها و یا صیفی جاتی سفت مثل هویج وخیار که قبلاً داخل یخچال قرار داده و سرد شده است استفاده می‌کنند. و شما باید مراقب باشید تا قطعه های کوچک جدا شده از این میوه ها در دهان نوزاد،باعث خفگی او نشود. همچنین شما می توانید با قرار دادن پستانک نوزاد در یخچال، و سپس دادن آن به نوزاد و مکیدن آن به آرام شدن نوزاد کمک کنید.

مالیدن لثه ها

شما می توانید لثه های نوزاد را بمالید. فشار های ملایم باعث تسکین درد در بافت‌های دهان و دندان میشود. انگشت تمیز و مرطوب خود را در دهان کودک حرکت داده و سپس به آرامی بمالید و ماساژ دهید و یا بگذارید کودک انگشت شما را بجود و یا بمکد. حتما باید به رعایت بهداشت دقت داشته باشید و دستهای خود را کاملا بشورید و ناخنهای خود را بگیرید تا دهان نوزاد زخم نشود.

بزاق دهان

هنگامی که دندان نوزاد شروع به رویش می کند بزاق زیادی از دهان او به بیرون می ریزد که شما باید آن را تمیز کنید. این بزاق اگر روی پوست نوزاد بماند باعث خشکی پوست او و باعث ناراحتی کودک می شود. پزشکان ممکن است داروها، ژل ها و یا قرص هایی را برای کاهش درد دندان نوزاد شما برای او تجویز کنند. اما این را به خاطر داشته باشید که از روش‌های طبیعی بالا هم استفاده کنید.

داروها

قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک مشورت کنید؛هرگز روی لثه های کودک خود الکل نزنید از گردنبند های دندان درآوردن کهربا استفاده نکنید. استفاده از میوه و یا بیسکوییت ها برای کاهش درد لثه فقط برای نوزادانی مناسب است که از قبل از غذاهای جامد استفاده کرده اند.

 

مراقبت از دندان های اولیه

پزشکان تاکید زیادی به مراقبت و تمیز کردن دندان های کودکان در دراز مدت دارند. پوسیدگی دندان های شیری باعث افتادگی سریع‌تر آنها می شود و متاسفانه قبل از آماده شدن رشد دندان های دائمی باعث ایجاد شکاف هایی در فک می شود. دندان های شیری که هنوز در لثه باقی مانده‌اند به یک سمت جمع می‌شوند و سعی در پر کردن شکاف‌های موجود روی فک می‌کنند که متاسفانه این امر باعث می شود دندان‌های دائمی نوزاد کج و بیجا رشد نمایند و ظاهر دندان های کودک دچار مشکل شود.

خمیر دندان

همانطور که می دانید مراقبت از دندان ها حتماً باید به صورت روزانه و قبل از رویش اولین دندان کودک آغاز شود.شما می توانید با استفاده از گاز پانسمان و یا مسواک خیلی نرم بدون خمیر دندان روی لثه ها را به آرامی تمیز کنید. درست زمانی که اولین دندان نوزاد رشد کرد شما باید آنها را با آب و کمی خمیردندان مسواک بزنید تا به درستی تمیز شوند. شما باید برای کودکان زیر ۳ سال از مقدار کمی خمیردندان استفاده کنید.اما بعد از گذشت ۳ سالگی نوزاد می‌توانید مقدار خمیر دندان را اضافه کنید. زیرا کودک توانایی خارج کردن مقدار زیادی از خمیر دندان از دهان خود را دارد و آن را نمی خورد.

فراموش نکنید

هرگز اجازه ندهید که کودک مقدار زیادی خمیر دندان قورت دهد.زیرا مضراتی برای او به همراه دارد. خمیر دندان باید بیشتر از مقدار یک نخود یا کمتر باشد. حتما بعد از غذا دندانهای کودک را تمیز کنید. بعد از مشاهده رشد دو دندان در کنار هم می توانید استفاده از نخ دندان را شروع کنید. خیلی خوب است که نوزاد شما زود به نخ دندان عادت کند. حتماً با دندانپزشک مشورت داشته باشید.نخ دندان های خیلی نازک مخصوص دهان‌ نوزادتان تهیه کنید. با انجام این کارها کودک شما به آن ها علاقه مند می شود. از خوابیدن نوزاد به صورتی که بطری شیر در دهانش است،جلوگیری کنید. زیرا قند موجود در آن می‌تواند باعث پوسیدگی دندان وایجاد پلاک‌های دندانی شود.

انجمن آمریکا

در آمریکا انجمن دندانپزشکی به والدین و کودکان توصیه می‌کند تا یک سالگی یا در عرض شش ماه پس از ظهور اولین دندان حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنند تا مشکلات احتمالی موجود در دهان کودک خود را بتوانند به درستی و در زمان صحیح تشخیص داده و درمان کنند.همچنین در مورد مراقبت ها، آموزش هایی به والدین داده می شود. درست است که دندان های شیری می افتند و دندان های جدیدی جای آنها را می گیرد، اما این نکته را به یاد داشته باشید که مراقبت آنها هم اهمیت زیادی دارد و کودک شما از همین سن به مراقبت زیاد از دندان خود عادت میکند.

شیشه شیر

شما باید لیوان را جایگزین شیشه شیر کنید که از پوسیدگی دندان جلوگیری شود. می توانید این کار را در حدود یک سالگی انجام دهید از یک لیوان معمولی استفاده کنید. مراجعه به دندانپزشک را مورد اهمیت قرار دهید شما می توانید با مشورت پزشک از قطره های فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودک تان استفاده کنید.

حتما باید مسواک زدن را به کودک خود در حدود ۱۸ ماهگی آموزش دهید شما باید به او بسیار کمک کنید اگر کودک طعم خمیردندان را دوست نداشت از خمیردندان دیگری استفاده کنید. نوزاد را از خوردن شیرینی زیاد پرهیز کنید ایا بعد از خوردن شیرینی حتماً مسواک بزنید.

بهترین زمان برای تمیز کردن دهان نوزاد

بهترین زمان برای این کار با رویش اولین دندان کودک شروع میشود. شما حتما باید دندان های نوزاد را تمیز نگه دارید و روزی دو بار آنها را با استفاده از یک مسواک سایز کوچک و نرم تمیز کنید.همان طور که گفته شد تا سه سالگی نیازی به استفاده از خمیردندان به مقدار زیادی نیست. بعد از یک سالگی از مقدار خیلی کمی از خمیر دندان استفاده کنید.

شما می توانید از یک خمیر دندان دارای فلوراید استفاده کنید. بعد از اینکه تعداد دندان نوزاد افزایش یافت می توانید نخ دندان را استفاده کنید. نخ دندان نقش بسیار مهمی در تمیز بودن دندان‌ها دارد. فقط بهداشت دیواره بیرونی دندان مهم نیست و دیوارهای داخلی آن هم بسیار مهم هستند شما باید از همین سن کم این نکات را به کودک خود آموزش دهید.

نکات مهم برای رعایت بهداشت دهان نوزاد

از گاز پانسمان یک بار مصرف استفاده کنید.
از دادن شیرینی جات زیاد به کودک خودداری کنید.
هنگامی که او خواب است نگذارید بطری شیر در دهانش بماند چرا که قند موجود در آن باعث پوسیدگی دندان کودک می شود.
حتماً هر روز بعد از هر وعده غذایی دندان‌های کودک را تمیز کنید.ممکن است بعضی از والدین مراقبت از دندانهای شیری را نادیده بگیرند. اما این را به یاد داشته باشید که مراقبت نکردن از دندانهای شیری باعث آسیب رسیدن به دندانهای اصلی می شود.

دندان شیری

همچنین مراقبت نکردن از دندانهای شیری باعث می شود که دندانهای اصلی کودک نا مرتب رشد کنند.از خمیردندانهایی استفاده کنید که فلوراید کم و یا اصلا دارای فلوراید نباشند.حتما در انجام همه امور با دندانپزشک مشورت داشته باشید.

تاثیر پستانک در بهداشت دهان و دندان کودک

مکیدن پستانک برای کودک ضرر هایی دارد که والدین باید از آن آگاه باشند.
کودک شما حتما باید تا قبل از دوسالگی پستانک را کنار بگذارد. وگرنه آرایش مرتب دندان‌هایش به هم می‌ریزد  و دندانهای نامرتب خواهد داشت. اگر به سرعت مصرف پستانک را قطع کنید.تا شش ماه بعد دندان های او مرتب می شود. مکیدن انگشت یا پستانک در طولانی مدت حتی می‌تواند باعث تغییر شکل در سقف دهان کودک هم باشد. استفاده زیاد از پستانک باعث جلو زدگی دندانهای فک بالا میشود و دندانها به درستی روی هم قرار نمی گیرند.

نکته

شما می توانید فقط از زمانی که نوزاد خواب است، از پستانک استفاده کنید. از پستانک هایی استفاده کنید که دارای مجرای تهویه و عبور هوا باشد. پستانک هایی که دارای گردنبند هستند مناسب نیستند. نوک پستانک باید کاملاً گرد و متقارن باشد تا به صورت صحیح در دهان نوزاد جا بگیرد.برای انجام ندادن مکیدن پستانک برای کودک جایزه تعیین کنید و از دعوا کردن کودک دوری کنید.

مراجعه به پزشک

رویش دندان‌های کودک از شش ماهگی آغاز می‌شود و تا ۷ ماهگی ادامه دارد و بعد از آن ها دندان های شیری می افتند و دندان های اصلی شروع به رویش می کنند. کودک اطلاعات کافی برای بهداشت دهان و دندان خود ندارد و مادر و پدر باید به آنها برای انجام این بهداشت کمک کنند. آنها باید طریقه درست مسواک زدن و زمان درست آن را به او آموزش دهند.شما می بایست مرتب باید به دندان پزشک مراجعه کنند تا در داشتن دندانهای سالم به کودک کمک کنند و از بروز بیماریهای دهانی و دندانی جلوگیری کنند.

در آخر

در ابتدای تولد نوزاد شاید بهداشت دهان و دندان نوزاد خیلی مورد اهمیت والدین نباشد.اما شما مادر و پدر عزیز با مطالعه و مشورت با پزشک قطعا متوجه عوارض رسیدگی نکردن به دندانهای کودک خود هستید.شروع بهداشت دهان نوزاد خیال شمارا از همه جهات راحت کرده باعث می شود نوزادتان هم اذیت نشود.