پای پرانتزی در کودکان

پای پرانتزی در کودکان به حالتی گفته می شود که پاهای کودک از محل زانو دچار انحنا شده و وقتی مچ پاها به هم چسبیده باشند، زانو ها از هم فاصله داشته باشند و پاها حالت پرانتز مانند داشته باشد. پای پرانتزی در حالت طبیعی در همه نوزادان وجود دارد و حتی زمانی که کودک در شکم مادر قرار دارد پا ها به این صورت قرار گرفته اند. اما پس از تولد و بعد از راه افتادن کودک این مشکل به طور طبیعی از بین می رود. در صورتی که بعد از دو سالگی این مشکل در کودک شما ادامه یابد، برای پی بردن به علت آن باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

در این مطلب می توانید در مورد علت های پای پرانتزی، عوارض و درمان این عارضه آشنا شوید. با ما همراه باشید.

پای پرانتزی در کودکان چیست و چه علائمی دارد؟

پای پرانتزی عارضه ای است که در آن پا های کودک حالت کمانی شکل به خود می گیرد و زمانی که قوزک پا به هم چسبیده باشد، زانو ها با هم برخوردی ندارند. حتی در زمان خواب کودک نیز این مشکل قابل تشخیص است. پای پرانتزی به طور طبیعی بعد از هجده ماهگی کودک از بین می رود و هیج عوارض جانبی برای کودک ندارد. اما اگر بعد از دو سالگی همچنان پا های کودک پرانتزی باشد، می تواند نشان از یک مشکل یا بیماری مثل نرمی استخوان در کودک باشد. برای تشخیص دقیق علت پای پرانتزی کودک لازم است به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.

علت های پای پرانتزی در کودک

علت های زیادی می تواند باعث بروز این مشکل در کودک شما شود که به بیان برخی از آ ن ها می پردازیم:

• استفاده از پوشک های نا مناسب و بزرگ تر از سایز کودک
• وراثت و یا سابقه خانوادگی
• کمبود ویتامین دی در کودک
• به پا افتادن سریع  کودک
• اضافه وزن و یا چاقی بیش از حد
• وجود تومور در استخوان زانو و پا
• وجود شکستگی هایی که به نحو مناسب جوش نخورده اند
• عفونت شدید در استخوان ها و مفاصل کودک
• رشد غیر طبیعی استخوان ها
• مسمومیت با سرب و فلوراید

بیماری های عامل بروز پای پرانتزی در کودکان

• بیماری بلونت: در این عارضه استخوان های ساق پا به شکل غیر عادی رشد می کنند که باعث ایجاد انحنا در زانوی کودک می شود. بیماری بلونت می تواند از همان ابتدا در کودک قابل تشخیص باشد اما گاهی ممکن است تا زمان نوجوانی خود را بروز ندهد. این بیماری بیشتر در دختران اتفاق می افتد و با راه افتادن کودک تشدید می شود. در کودکانی که زودتر از یازده ماهگی راه می افتند و یا کودکانی که اضافه وزن شدید دارند، این عارضه می تواند شدت بیش تری داشته باشد و با گذشت زمان باعث مشکلات مفصلی در کودک شود.
• بیماری راشیتیسم: راشیتیسم یا نرمی استخوان در صورتی رخ می دهد که بدن کودک دارای فقر ویتامین دی باشد و از کمبود این ویتامین رنج ببرد. کمبود ویتامین دی باعث نرم شدن استخوان ها و انحنای پا های کودک می شود.
• کوتولگی: این مشکل در اثر بروز نوعی شرایط به نام اکوندروپلازی انجام می شود. در این بیماری رشد نا مناسب استخوان ها، باعث بروز زانوی پرانتزی می شود.
• پوکی استخوان ( پاژه استخوان ): این بیماری می تواند در رشد طبیعی استخوان ها اثر گذار باشد و مشکل پای پرانتزی را ایجاد کند. پوکی استخوان می تواند باعث شکستگی هایی در پای کودک شود و چون ترمیم استخوان در این بیماری بسیار سخت و زمان بر است، پای کودک به خوبی جوش نمی خورد و باعث بروز مشکلاتی مانند پای پرانتزی در کودک می شود. این مشکل با مراجعه و درمان به موقع قابل درمان است.

زمان مناسب مراجعه به پزشک

در بیشتر موارد پای پرانتزی قابل درمان است و جای نگرانی نیست. در صورتی که فاصله بین زانو های کودک کمتر از دو اینچ باشد، با مراجعه به موقع به پزشک و انجام حرکات اصلاحی می تواند قابل درمان باشد.

با این حال در صورت مشاهده علائم زیر، روند درمان طولانی تر می شود و باید طبق نظر پزشک برای رفع این مشکل اقدام کرد:

• زمانی که کودک شما به سه سالگی رسید و وجود پای پرانتزی درکودک کامل مشهود است.
• وجود علائمی مثل درد پا، زانو و یا لنگ زدن کودک موقع راه رفتن
• زمانی که قد کودک شما نسبت به هم سن و سالان خود کوتاه تر است و در راه رفتن با مشکل مواجه است.
• در صورتی که این مشکل فقط در یک پا وجود داشته باشد
• وجود علائمی مبنی بر وجود بیماری هایی مثل نرمی استخوان، بلونت یا پوکی استخوان
• در صورتی که فاصله بین پا ها در محل زانو های کودک بیش از دو اینچ باشد و این فاصله در حال بیشتر شدن باشد. به عنوان مثال هر شش ماه ، حدود نیم اینچ به این فاصله اضافه شود.

در این صورت شما می توانید با مراجعه به یک پزشک ارتوپد علت بروز این مشکل را جویا شوید و از راه های درمان آن مطلع شوید.

نحوه تشخیص پای پرانتزی در کودک توسط پزشک

تشخیص این عارضه به سادگی امکان پذیر است. پزشک ابتدا پای کودک شما را معاینه کرده و وضعیت راه رفتن او را مورد بررسی قرار می دهد. پس از معاینه اولیه، برای تشخیص دقیق علت این عارضه انجام یک سری آزمایشات و عکس برداری ها برای کودک شما الزامی است. ممکن است پزشک یک آزمایش خون برای بررسی میزان ویتامین دی بدن کودک،  و یا میزان سرب و فلوراید بدن تجویز کند.

اگر ویتامین دی بدن کودک شما کمتر از حد طبیعی باشد نشان از مشکل نرمی استخوان در کودک شما است. و در صورت وجود مقادیر بالای سرب و فلوراید، نشان از مسمومیت کودک شما با این عناصر و تاثیر آن روی استخوان های بدن است. سپس با استفاده از اشعه ایکس، عکس برداری هایی از پای کودک جهت پی بردن به شکل استخوان های زانو و میزان شدت این ناهنجاری انجام می شود.

راه های درمان پای پرانتزی

پای پرانتزی در کودکان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در صورتی که این مشکل بدون هیچ علت و یا بیماری قبلی شکل گرفته باشد، درمان آن می تواند ساده باشد. ودر صورت وجود بیماری های مربوط به استخوان، روند درمان پیچیده تر خواهد شد. با این حال از راه های زیر می توان برای درمان این عارضه کمک گرفت:

1 – بستن پا های کودک به شکل صحیح و توسط پزشک، اولین راه درمانی این عارضه می باشد. این روش باید ابتدا توسط پزشک انجام شود و در صورت انجام صحیح آن می تواند در درمان موثر باشد و عوارض خاصی ندارد.

2 – در صورتی که این مشکل در اثر کمبود ویتامین شکل گرفته باشد، مصرف انواع مکمل ها و ویتامین ها می تواند در تقویت استخوان ها و رفع مشکل اثر گذار باشد.

3 – استفاده از کفی های طبی، قالب ها و جایگذاری بریس در کفش کودک

4 – انجام فعالیت های بدنی و ورزش به طور منظم باعث تقویت عضلات و استخوان های کودک می شود.

5 – انجام فیزیوتراپی و اصلاح راه رفتن کودک می تواند در رفع این مشکل کمک کند . فیزیوتراپی معمولا به همراه روش های دیگر درمان انجام می شود.

6 – انجام عمل جراحی برای ترمیم و رفع مشکل استخوان ها که برای کودکان چهار سال به بالا انجام می شود. این روش در صورتی است که هیچ کدام از روش های فوق اثر گذار نباشند.

7 – بر طرف کردن بیمارهایی که باعث پای پرانتزی در کودکان می شود

عوارض پای پرانتزی در کودکان

• اختلال در راه رفتن و عدم عملکرد صحیح زانو
• ساییدگی مفاصل زانوی کودک به مرور زمان
• قد کودک کوتاه تر از حالت طبیعی می شود
• بروز بیماری های مربوط به مفاصل مثل آرتروز زودهنگام
• کشیدگی و آسیب به رباط ها
• چرخش مچ پا و آسیب دیدن آن

راه های پیشگیری از بروز پای پرانتزی در کودک

هیچ گونه راهکاری برای جلوگیری از این مشکل وجود ندارد البته توجه داشته باشید که والدین می توانند با دانستن یک سری نکات از بروز این مشکل جلوگیری نمایند.

• محافظت از کودک خود در برابر بروز اتفاقاتی مثل شکستگی استخوان؛ زیرا این حوادث می تواند احتمال بروز این مشکل را افزایش دهد.
• دریافت مقدار کافی ویتامین دی می تواند باعث استحکام استخوان های کودک شود. کودکان روزانه باید 400 واحد ویتامین دی دریافت کنند.
• مصرف آب آشامیدنی سالم برای جلوگیری از بروز مسمومیت های ناشی از سرب و فلوراید.

در آخر

اصولا عارضه پای پرانتزی به طور معمول در نوزادان وجود دارد و به دلیل این است که این اتفاق در محیط رحم رخ  می دهد. این مشکل به مرور زمان رفع می شود و عوارضی برای کودکان ایجاد نمی کند اما در صورت ادامه این مشکل پس از دو سالگی، والدین باید برای اطلاع از سلامتی کودک به پزشک مراجعه کنند. پای پرانتزی در بلند مدت می تواند باعث بروز مشکلاتی نظیر آرتروز مفصلی و لگنی در بزرگسالی شود. در صورت درمان به موقع و زود هنگام این عارضه می توان تا حد زیادی آن را درمان کرد. بنابراین تغذیه سالم کودک و دریافت ویتامین های لازم، انجام ورزش و فعالیت های بدنی و انجام حرکات اصلاحی برای رفع این مشکل می تواند کارگشا باشد.