بدن مادر در هفته بیست و یکم بارداری
شما در تمام طول هفته بیست و یکم بارداری کاملاً احساس آرامش می‌کنید. شکم شما هنوز خیلی بزرگ نشده است و بیشتر دردها و عوارض اولیه حاملگی از بین رفته‌اند. می‌توانید یک جا بنشینید، لم دهید و لذت ببرید.
از ابتدای بارداری تاکنون، شما باید حدود ۴/۵ تا ۷ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشید و اگر دوقلو باردار باشید حدود ۹٫۵ کیلوگرم افزایش وزن داشته‌اید. این افزایش وزن همچنان ادامه خواهد یافت. بهتر است به خوردن غذاهای سالم و متعادل ادامه دهید و در میزان کالری دریافتی خود زیاد سخت‌گیری نکنید.
در سه‌ماهه سوم حاملگی به دلیل اینکه رشد کودک شما تقریباً کامل می‌شود دردهای خفیفی خواهید داشت. البته این بدان معنا نیست که شما در این زمان هیچ‌گونه مشکل جزئی نخواهید داشت. در هفته بیست و یکم به دلیل افزایش تولید چربی در بدن شما، ممکن است آکنه یا جوش روی پوستتان ظاهر شود. در این صورت سعی کنید روزی دومرتبه پوست خود را با آب و شامپو بچه ملایم بشویید.
در این هفته، شما مستعد ابتلا به واریس بارداری هستید. این عارضه به‌این‌علت ایجاد می‌شود که حاملگی فشار بیشتری بر سیاهرگ پاهای شما وارد می‌کند. همچنین در هفته بیست و یک افزایش هورمون پروژسترون موجب می‌شود دیواره سیاهرگ‌های شما شل شوند؛ بنابراین با رشد جنین و رحم، سیاهرگ‌ها بزرگ‌تر می‌شوند. مشکل سیاهرگ‌های واریسی در هر حاملگی شدیدتر می‌شود.
وضعیت جنین در هفته بیست و یکم بارداری
کودک شما در این هفته قدی به‌اندازه ۲۷٫۱ سانتی‌متر و وزنی در حدود ۳۶۵ گرم دارد. او تقریبا به اندازه میوه موز است.
در عکس سونوگرافی این هفته ابروها و پلک‌های کودک شما کامل شده است و حرکات او را بیشتر احساس می‌کنید که در بعضی موارد ممکن است برای شما عجیب باشد.
از مهم‌ترین تغییرات جنین در این زمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تکامل اندام جنسی
در جنین نر، بیضه‌ها از داخل بدن شروع به پایین آمدن می‌کنند و در داخل کیسه‌ی بیضه قرار می‌گیرند.
اگر جنین دختر باشد، واژن او کاملاً شکل‌گرفته است. رشد این اندام تا زمان تولد او ادامه خواهد داشت.
شکل گرفتن چرخه خواب در کودک
کودک شما از این هفته چرخه‌های خواب‌وبیداری را تجربه می‌کند.
بررسی‌ها توسط سونوگرافی نشان‌دهنده این است که کودکان در این زمان احتمالاً پوزیشن خواب موردعلاقه خود را نیز پیدا کنند که در هنگام خواب در آن حالت قرار بگیرند.
افزایش ضربان قلب
ضربان قلب جنین از این هفته صدای بلندتری دارد و ریتم آن نیز افزایش پیدا می‌کند. تعداد ضربان قلب کودک در یک دقیقه چیزی در حدود ۱۲۰ تا ۱۶۰ بار خواهد بود که تقریباً عددی دو برابر ریتم ضربان قلب شمارا نشان می‌دهد.
تکامل شکل انگشتان دست‌وپا
در این هفته شکل انگشتان دست و پای کودک شما به میزان تکامل کافی دست می‌یابد و حتی اثرانگشت منحصربه‌فرد جنین نیز تشکیل می‌شود. گاهی در سونوگرافی مشاهده می‌شود که کودک در این هفته شروع به مکیدن انگشت شست خود نیز می‌کند.
علائم هفته بیست و یکم بارداری
سوزش معده
سوزش سر معده در این دوران طبیعی است. زیرا رحم بیش‌ازپیش بزرگ‌شده و به معده شما فشار می‌آورد. علاوه بر این عامل دیگری که می‌تواند در این مورد نقش داشته باشد تغییرات هورمونی است که دریچه بین مری و معده را شل کرده و موجب بازگشت اسید معده به مری می‌شوند.
گرگرفتگی
تغییرات هورمونی و افزایش متابولیسم بدن در این زمان می‌توانند احساس گرگرفتگی و عرق کردن‌های شدید در شما ایجاد کند. با نوشیدن آب کافی و پوشیدن لباس‌های گشاد و خنک می‌توانید تا حد زیادی این مشکل را کاهش دهید.
پیدایش ترک‌های پوستی
با بزرگ شدن شکم در دوران بارداری ممکن است خطوطی قرمزرنگ، صورتی یا بنفش روی پوستتان ظاهر شود. این خطوط به دلیل کشیده شدن پوست در مدت‌زمان کوتاه اتفاق می‌افتد. علاوه بر شکم، این ترک‌های پوستی در باسن، ران، سینه و بازوها نیز دیده می‌شوند. در این زمان احتمالاً در پوست خود احساس خارش نیز داشته باشید. استفاده از مرطوب کننده‌ها و روغن‌ها می‌توانند در کاهش احساس خارش و بروز کم‌تر ترک‌های پوستی کمک‌کننده باشند.
گرفتگی پا
گرفتگی پا یکی از شکایت‌های رایج مادران در سه ماهه دوم بارداری است. ممکن است این گرفتگی هنگام شب بیشتر شود. برای اینکه این علامت در طول خواب شمارا آزار ندهد، بهتر است که در طول روز آب بیشتری مصرف کنید، فعالیت‌های کششی انجام دهید و پیش از خواب با آب گرم استحمام کنید.
از دست رفتن کنترل ادرار
در هفته بیست و یکم بارداری ممکن است در برخی مادران، از دست رفتن کنترل ادرار اتفاق بیفتد. در این مواقع خانم‌ها معمولاً در موقع عطسه یا خندیدن، کنترل ادرارشان را از دست می‌دهند و نمی‌توانند جلوی آن را بگیرند.
در صورت بروز چنین مشکلی، بهترین روش برای جلوگیری از آن انجام ورزش کگل است. سعی کنید حین و بعد از بارداری نرمش کگل انجام دهید تا عضلات مثانه‌تان قوی شود اما اگر این ورزش چندان مفید نبود و نشت شما به‌قدری زیاد است که لباستان را خیس می‌کند، با پزشکتان مطرح کنید تا مطمئن شوید که مشکلی وجود ندارد و کیسه آب پاره نشده است.
نکات قابل توجه هفته بیست و یکم بارداری
تغذیه در هفته بیست و یکم بارداری
آهن
ازآنجایی‌که کودک شما در حال تولید سلول‌های قرمز خونی است؛ در هفته بیست و یکم بارداری روزانه مصرف ۲۷ میلی‌گرم آهن برای شما لازم است و شمارا از ابتلا به کم‌خونی نجات می‌دهد.
چربی
چربی یکی از مهم‌ترین مواد برای رشد مغز و سیستم عصبی است. اکنون زمان مناسبی برای اجتناب از خوردن رژیم غذایی بدون چربی نیست. آواکادو و روغن‌زیتون داخل سالاد و پنیر، منابع خوبی از چربی‌های مفید هستند.
مصرف بادام‌زمینی در دوران بارداری بسیار مفید است و حاوی فیبر، ویتامین‌های E، فولات، چربی‌های تک اشباع مفید برای سلامت قلب است. بادام‌زمینی و کره بادام‌زمینی می‌تواند باعث پایین آوردن کلسترول و قند خون شود.
کلسیم
کلسیم نیز یکی دیگر از مواد مغذی برای دوران بارداری است. شیر و ماست منابع مناسبی از کلسیم هستند. بهتر است در مصرف بستنی و پنیر احتیاط کنید. سعی کنید بستنی‌هایی را انتخاب کنید که شکر و شکلات کمتری داشته باشند.
مصرف آب‌میوه
آب‌میوه (به‌اضافه مقدار زیادی آب) منبع مناسبی از فولات است. یک لیوان آب به همراه مقداری آب‌میوه می‌تواند انرژی شمارا افزایش و به شما احساس بهتری دهد. سعی کنید حتماً از آب‌میوه‌های ۱۰۰% طبیعی و بدون شکر مصرف کنید.
پوزیشن جنسی در هفته بیست و یکم بارداری
درد در حین آمیزش عمیق یکی از عوارض شایع رابطه زناشویی در سه ماهه دوم بارداری می‌باشد.
علت این درد می‌تواند، عفونت مجاری ادراری، عدم لغزندگی واژن یا فشرده شدن آلت روی دهانه رحم باشد.
بهتر است از پوزیشن هایی استفاده کنید که فشار کمتری بر روی سینه و شکم شما وارد کند. قرار گرفتن در وضعیت پهلو، پوزیشن مناسبی برای این دوره از بارداری است.
سونوگرافی جنین در هفته بیست و یکم بارداری:
در این هفته، تصویر سونوگرافی نه‌تنها چگونگی شکل‌گیری استخوان‌ها و ساختار اسکلتی را نشان می‌دهد بلکه ریه‌های جنین را نیز نشان می‌دهد و با نگاهی به قفسه سینه او می‌توان قلب و ریه را تشخیص داد.
اگر بارداری شما طبیعی و بدون مشکل باشد احتمالاً این آخرین سونوگرافی شما تا آخر ماه است.