مادرانی که نوزادشان به تازگی شروع به غذا خوردن کرده یعنی از شش ماهگی به بعد ،شوق علاقه زیادی به درست کردن غذاهای متنوع و تغذیه نوزاد با آن ها دارند. اما شما باید این نکته را در نظر داشته باشید که هر غذایی مناسب نوزادتان نیست و باید غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی و در هر دوره از یک سال اول زندگی او را بدانید و مراقبت های لازم را در این زمینه لحاظ کنید.
لیست مواد غذایی مضر برای نوزاد
غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یک سالگی انواع مختلفی دارد.
کودکان زیر یک سال به خاطر مشکلات گوارشی و آلرژی هایی که دارند از خوردن بعضی از مواد غذایی باید امتناع کنند. اما اگر در بین مواد غذایی، خوارکی وجود داشت که خود کودک شما به خوردن آن آلرژی نداشت و دکتر هم نخوردن آن را ضروری ندانست.نیازی به دوری از این مواد غذایی وجود ندارد.
بیشتر کودکان به غذاهایی مانند ماهی،گوجه‌فرنگی و گندم حساسیت‌هایی دارند. بنابراین اگر خواستید به کودک هشت ماهه گوجه‌فرنگی،گندم و ماهی بدهید باید تا چند روز غذاهای دیگر را به او نخورانید تا واکنش بدن او را ببینید.
اگر مصرف این مواد غذایی تاثیری بر سلامت نوزادتان نداشت، یعنی نوزاد می تواند آن ها را مصرف کند. اما اگر باعث مشکلات گوارشی و آلرژی در او شد دیگر نباید از این غذاها به او بدهید.
بعضی از والدین در شش ماهگی به کودکانشان غذای جامد می دهند. باید توجه داشته باشید این غذاها ممکن است به سیستم گوارش نوزادتان آسیب بزند پس لازم است حواستان به غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی باشد.
![غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی]()
انواع غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی
انواع غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگیغذاهای زیر در گروه غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی قرار دارند و تا بعد از یک سالگی نباید در برنامه غذایی نوزادتان قرار گیرند:
سفیده تخم مرغ
تخم مرغ پروتئین بالایی دارد که برای تامین انرژی بدن لازم است. اما در سفیده تخم مرغ مواد آلرژیک زیادی وجود دارد که ممکن است باعث بروز حساست های شدید در نوزادان شود.همچنین باید گفت که هضم سفیده تخم مرغ برای نوزادان بسیار دشوار است و بعدها باعث بروز مشکلات گوارشی در آن ها می شود.
شیر گاو
شیر گاو به میزان زیادی پروتئین و مواد معدنی دارد و هضم آن برای نوزادان زیر یکسال دشوار است.همچنین مصرف شیر گاو ممکن است سبب ابتلای نوزاد به کم خونی و فقر آهن شود. پس این ماده غذایی ارزشمند نیز جزء مواد غذایی ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی طبقه بندی می شود.
کره بادام زمینی
کره بادان زمینی منبع خوبی از پروتئین،انرژی، چربی، کربوهیدرات و قند است.اما باید در نظر داشته باشید که حساسیت به بادام زمینی یکی از شایع ترین انواع حساسیت غذایی است و ممکن است باعث التهاب پوست و خارش، تنگی نفس، تهوع، گیجی و اسهال شود.پس شدیدا از خوراندن آن به نوزاد و کودکتان تا سه سالگی پرهیز کنید.
صدف
مصرف صدف نیز که نوعی از غذاهای دریایی است، تا یکسالگی برای نوزاد ممنوع است چراکه باعث بروز حساسیت و تحریک معده و مری او می شود.
میگو
میگو علی رغم اینکه منبعی عالی از پروتئین و اسید های چرب است،نوعی صدف است و از جمله غذاهای آلرژی زا برای نوزاد محسوب می شود.این نوع غذاهای دریایی را می توانید با احتیاط یکبار امتحان کنید و در صورتی که باعث حساسیت در نوزاد نشد، مصرف آن را ادامه دهید.
گندم
گندم حاوی انواع پروتئین مانند آلومین، گلوتن، گلوبولین و گلیادین است اما ممکن است در نوزاد مخصوصا تا قبل از هشت ماهگی حساست آفرین باشد.چراکه بدن نوزاد با این پروتئین ها مانند یک عامل خارجی برخورد کرده و به مبارزه با آن می پردازد.شایع ترین علائم حساسیت به گندم در کودک شما بروز اگزما یا خشکی و قرمزی پوست است.
توت فرنگی
توت فرنگی پروتئین،کلسیم،پتاسیم و انواع ویتامین ها را داراست.اما جزو میوه های اسیدی محسوب می شود و برای گوارش نوزاد عوارضی دارد. همچنین ممکن است باعث ایجاد آلرژی در نوزاد شود.
دارچین
استفاده از دارچین برای نوزاد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن،افزایش قدرت مغز و عملکرد شناختی می شود و خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی،کاهش درد ،درمان سرماخوردگی،درمان نفخ شکم و حل مشکلات گوارشی نیز دارد. اما متاسفانه در مقابل عوارضی را بدنبال دارد مثل:
آبریزش بینی، مشکل در تنفس، قرمز شدن چشم ها، گلودرد ،حالت تهوع و استفراغ
مرکبات
مرکبات خواص و ویتامینهای بسیار زیادی برای نوزاد دارند، اما به دلیل اسیدی بودن در سنین پایین نباید به نوزاد داده شود.زیرا باعث ایجاد مشکلات گوارشی برای او می شوند.
روغن کنجد
روغن کنجد ویتامینهای، E,D,B،مواد معدنی، فسفر ،کلسیم، پروتئین را دارا است. اما ممکن است که برای نوزاد باعث ایجاد آلرژی ،خس خس سینه،مشکلات تنفسی،اگزما و آسم شود .برای استفاده از این روغن حتماً باید با پزشک مشورت کنید.
ذرت
برای تغذیه با ذرت حتماً باید با پزشک مشورت کنید زیرا باعث ایجاد آلرژی میشود. و همچنین هضم آن برای نوزادان کمی دشوار است.
سرعت حاوی مقدار زیادی ویتامین b, ویتامینB5, فیبر,منیزیم و فسفر است.
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی و فوایدی همچون ایجاد مقاومت در استخوانهای نوزاد، منبع زیادی از آنتی اکسیدان،تقویت سیستم ایمنی، کاهش اسید بدن و کاهش عوارض مسمومیت سرب است.
گوجه فرنگی ممکن است باعث ایجاد خفگی جوش،خارش و قرمزی پوست نوزاد شود.
عسل
عسل حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان،آنزیم ها, مواد معدنی, آنتی اکسیدان ,ویتامینBوc است.
متاسفانه بسیاری از نوزادان زیر ۱۲ ماه توانایی هضم عسل را ندارند و به بیماری بوتولیسم دچار می شوند پس نباید آن را مصرف کنند. در اثر باکتری های وجود دارد که برای نوزاد بسیار خطر آور است.
جگر
جگر ویتامین ها و آهن بسیار زیادی دارد.
اما مصرف آن برای کودکان زیر ۱۲ ماه ممکن است ایجاد مسمومیت بکند.
آلبالو
متاسفانه آلبالو برای نوزاد باعث ایجاد مسمومیت میشود پس بهتر است بعد از یکسالگی آنرا بخورند.
آلبالو ویتامین A,بسیار زیادی دارد.
گیلاس
گیلاس هم دقیقا مثل آلبالو باعث ایجاد مسمومیت در نوزاد میشود و بهتر است که بعد از یک سالگی خورده شود.
این میوه ها خواص زیادی دارند از جمله ویتامین A, بسیار زیادی دارند.
خربزه
خربزه ویتامینC فراوانی دارد و همچنین در جذب آهن و کلاژن سازی بسیار کمک می کند.
دادن خربزه به نوزادان زیر یک سال باعث ایجاد آلرژی در آنها میشود.
کشمش
کشمش دارای مقدار زیادی فیبر، آهن،گلوکز ،فروکتوز، انواع ویتامین ها، پتاسیم، کلسیم و آب فراوانی دارد. نوزاد از هشت ماهگی می تواند کشمش بخورد و مشکلی برای او به وجود نمی آورد.
دانه انگور
از آنجایی‌که کشمش و انگور خواص یکسانی دارند انگور هم دارای مقدار زیادی فیبر، آهن،گلوکز ،فروکتوز، انواع ویتامین ها، پتاسیم، کلسیم و آب فراوانی دارد. نوزاد از هشت ماهگی می تواند انگور بخورد و مشکلی برای او به وجود نمی آورد.البته باید مراقب انگورهای کوچکی که ممکن است باعث خفگی نوزاد شود باشید.
سوسیس
سوسیس و کالباس عوارض بسیار زیادی برای کودک دارند و هیچ خاصیتی هم برای او ندارند و اصلاً نباید مصرف شوند. مواردی مثل مشکلات گوارشی، اسهال، استفراغ، یبوست، معده درد، کلات تنفسی از عوارض شایع مصرف سوسیس است.
آجیل
آجیل دارای مقدار زیادی مواد مغذی، اسیدهای چرب، روغن ،مواد معدنی و ویتامینهایE,B ،و باعث مقاومت بدن ،بالا رفتن سیستم ایمنی و تکمیل مغز کودک می شود.
اما زیر یک سالگی برای کودکان مناسب نیست زیرا باعث ایجاد حساسیت و مشکلات گوارشی در او میشود.
قهوه
قهوه از مواردی است که برای نوزاد فوایدی ندارد اما عوارض زیادی دارد همچنین مصرف آن برای کودکان زیر ۱۲ سال هم ممنوع است.
رشد ناکافی، بی‌خوابی، کاهش اشتها ،پوسیدگی دندان، آسیب استخوان، پیش‌فعالی،همه این ها از عوارض مصرف قهوه هستند.
چای
مصرف چای در کودکان باید از ۴ سالگی شروع شود و البته باید از چای بدون کافئین استفاده کنند.
اما چای باعث دفع مقدار آب زیاد و همچنین مانع از جذب آهن در بدن کودکان میشود.
پنیر
پنیر هضم آسانی دارد و دارای ویتامین های بسیار، فیبر ،مواد معدنی، منیزیم ،پتاسیم و فسفر فراوانی دارد
معمولاً کودکان باید از هشت ماهگی خوردن این غذا را آغاز کنند زیرا برای کودکان زیر ۸ ماه عوارضی دارد. مثل ایجاد آلرژی در کودک بعد از شروع مصرف پنیر حتماً با پزشک مشورت کنید.
فلفل
کودکان زیر ۳ سال به هیچ وجه نباید فلفل مصرف کنند.
فلفل فلفل باعث ایجاد مشکلات گوارشی، زخم معده،حساس شدن سیستم ایمنی، ایجاد بیماریهای خود ایمنی و حساسیت در کودک میشود.
از فواید فلفل می‌توان به درمان گلو درد،جلوگیری از سرطان،بهبود عملکرد مغز ،سلامت مغز و افزایش ایمنی بدن اشاره کرد.
ادویه جات
از فواید ادویه جات می‌توان به رفع مشکلات گوارشی انجام درست سوخت و ساز رفع گاز معده کاهش کلسترول بدن و درمان نفخ اشاره کرد.
شما می توانید استفاده از ادویه جات در غذای نوزاد تا از هشت ماهگی شروع کنید البته اگر او نسبت به این ادویه ها آلرژی نشان ندهد.
ترشی ها
ترشی ها خواص تغذیه‌ای زیادی دارند. دارای انواع سبزیجات مفید،.ویتامینB،و موثر در سلامت دستگاه گوارش هستند.
کودکان زیر یک سال به هیچ وجه نباید ترشی بخورند زیرا هضم ترشی برای معده آنها کمی دشوار است و معده انها را دچار مشکل میکند.
اسفناج
اسفناج از جمله سبزیجاتی محسوب میشود که خواص بسیار زیادی دارد. مقدار زیادی پروتئین، کلسیم، منیزیم، فسفر ،پتاسیم، آهن، سدیم و چربی است.
همچنین در رفع مشکلات معده،مشکلات کبد، تقویت استخوان و ماهیچه نقش دارد. بعد از یک سالگی کودکان میتوانند از اسفناج تغذیه کنند،
اسفناج برای کودکان زیر یک سال باعث ایجاد آلرژی و حساسیت میشود.
کلم
مصرف این غذا برای کودک از ۱۰ ماهگی مجاز است.ویتامینK,B,C, آنتی اکسیدان و آهن فراوانی دارد.
اما برای نوزادان زیر ۱۰ ماه باعث ایجاد خفگی و حساسیت های فراوان می شود.
نکته های مهم غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی
نوزاد شما تا ۶ ماهگی فقط باید شیر مادر را مصرف کند. زیرا بدن او ضعیف است و نمی تواند مواد غذایی دیگری را میل کند.پس از شش ماه شما می توانید از سوپ ،حریره بادام و مواد غذایی که برای او ضرری نداشته باشد، با مشورت پزشک برای تغذیه نوزادتان استفاده کنید.
تغذیه نوزاد، یک ماهه اول برای مادران بسیاردشوار است. زیرا نوزاد ممکن است در گرفتن شیر مادر مشکلاتی داشته باشد. کمبود شیر مادر ممکن است سلامت نوزاد را به خطر بیندازد و این روند نیاز به صبوری مادر دارد. زیرا باعث ایجاد آلرژی پوستی و مشکلات گوارشی در نوزاد می شود.
برای مثال سفیده تخم مرغ پروتئین های بسیار زیادی دارد. اما از غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی است و برای کودکان زیر یک سال ممکن است ضرر هایی داشته باشد. باکتری های موجود در سفیده تخم مرغ باعث ایجاد مشکلاتی در معده کودک میشود.
سبزیجات مواد غنی بسیاری دارند اما استفاده از آنها باعث ایجاد مشکلات زیادی در کودک می شود.برای مثال هویج ممکن است باعث خفگی کودک شود.
کره بادام زمینی سرشار از پتاسیم فیبر و پروتئین است. اما چسبندگی آن باعث ایجاد مشکلات دهانی و دندانی برای کودک می شود.
غذاهای کنسرو شده برای کودک مضر هستند و باعث ایجاد بیماری بوتولیسم در کودک می‌شوند.
آجیل ها سرشار از ویتامین های E,Lهستند و فیبر زیادی دارند. اما استفاده زیاد آنها باعث انسداد مری در کودک می شود.
ماهی فواید زیادی برای پوست،قلب و مو دارد.اما باعث آلرژی زیادی در کودک میشود.
میوه‌ها کلسیم، پتاسیم و ویتامین c بسیار زیادی دارند،اما اسید بیش از حد آنها برای معده کودکان بسیار مضر است.
شیر برای کودک مشکلی ندارد. اما شیر گاو به دلیل مواد مغذی فراوانی که دارد برای کودک مناسب نیست.
آب لیمو فواید زیادی برای سلامتی انسان دارد اما خوردن آن توسط کودک،به خصوص انواع صنعتی آنها که مواد افزودنی هم دارند،برای کودک مضر هستند.
غذا دادن به کودک اصول و قوانین خاصی دارد که باید حتما در این رابطه با پزشک مشورت کنید. این را به یاد داشته باشید که حتماً اول با غذاهای پوره شده شروع کنید.
خوردن گوشت برای کودکان زیر یک سال ممنوع است و از اصلی ترین غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی است. زیرا باکتری لیستریا دارد که باعث مسمومیت غذایی در کودک می شود.
هرگونه شکلات ،شیرینی و شکر به لثه های نوزاد آسیب میزند. پس از دادن آنها به نوزاد امتناع کنید.
به یاد داشته باشید
![غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی]()
اگر کودک تغذیه ای درست و مقوی داشته باشد ،رشد کودک هم بهتر میشود. اما تغذیه نادرست مشکلات سلامتی برای او به همراه خواهد داشت.شما باید برای کودک دلبندتان برنامه غذایی مناسب داشته باشید که می توانید با کمک پزشک این برنامه را تنظیم کنید.- هفته اول که به نوزادتان شیر و یا شیر خشک می‌دهید، به این نکته توجه کنید که در روز حداقل ۱۲ بار باید او را تغذیه کنید. در ماه های اول معمولاً کودک ۱۰ درصد از وزنش را از دست می‌دهد. اما جای نگرانی ندارد و بعد از دو هفته وزن ایده آل خود را به دست می‌آورد. کودک تا شش ماهگی هر هفته حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم وزن اضافه میکند.
- قد او هر ماه ۲/۵ سانتیمتر بیشتر میشود. اگر فرزندتان به شیرخشک آلرژی داشت با مشورت پزشک یک شیرخشک بدون آلرژی برای او تهیه کنید. به جای دادن مقدار زیادی شیر در یک وعده تعداد وعده ها را افزایش داده و مقدار غذا را کاهش دهید، تا نوزادتان اذیت نشود.
- فاصله غذایی هر وعده نباید بیشتر از ۳ ساعت باشد.بعضی از کودکان ممکن است تا دو ماهگی مصرف شیر کمی داشته باشند که در این مواقع باید به پزشک مراجعه کرده و با او مشورت کنید. زیرا بعضی از نوزادان ممکن است نتوانند به راحتی سینه مادر را بمکند.
- در ماه سوم تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد به ۵ یا ۸ بار در روز کاهش می یابد. در ماه چهارم ممکن است بعضی از کودکان به خوردن غذاهای جامد علاقه بیشتری نشان بدهند. اما اگر نوزادتان آماده نبود او را به خوردن جامدات مجبور نکنید. بعد از شش ماهگی اگر کودکتان به خوردن غذاهای جامد علاقه نشان داد و با مشورت پزشک می‌توانید این کار را انجام دهید. در ماه پنجم وزن نوزاد دو برابر میشود. اگر خواستید خوردن غذاهای جامد را شروع کنید با یک پوره آغاز کنید.
- اگر نوزادتان علاقه ای به غذا نشان نداد تا یک هفته صبر کنید و بعد دوباره به او غذا دهید.
- اگر برای نوزادتان فرنی درست کردید از شیر گاو استفاده نکنید و آن را با آب درست کنید و بعد از آن اگر نشانه هایی از اسهال، یبوست و مدفوع خونی در کودکتان مشاهده کردید به متخصص مراجعه کنید.
- از ماه ششم اشتهای کودک بیشتر می شود.در این ماه می توانید به نوزادتان سوپ،فرنی و یا پوره به بدهید و یا غذاهایی که پزشک به شما توصیه کرده باشد. سینه مرغ،هویج و سیب زمینی را پوره کرده و به نوزادتان بدهید.
- می توانید سوپ هایی که داخل آنها گشنیز و جعفری ریخته اید به نوزادتان بدهید. در ماه هفتم کودک رشد زیادی کرده و می‌تواند نشسته و سینه‌خیز برود و به راحتی می تواند غذای خود را بخورد.
- می‌توانید از بعضی از سبزیجات،میوه‌ها و گوشت ها برای غذای نوزادتان استفاده کنید. در ماه هشتم خوردن غذاهایی مثل تخم مرغ،ماست، کوفته، پنیر و انواعی از میوه های دیگر را امتحان کنید.تعداد وعده غذایی کودکتان در روز ۵ بار باشد.در ماه دهم کودک جنب و جوش های زیادی دارد و دندانهای او شروع به رویش کرده اند.
- کودک باید همان غذاهای قبلی را به مقدار زیادی میل کند. روزانه یک استکان آب میوه بخورد. به کودکتان غذاهای انگشتی بدهید .غذا را زیاد له نکنید تا کودک بتواند به صورت درست مهارت جوییدن و خوردن غذا را یاد بگیرد.
- در ماه یازدهم و دوازدهم وزن نوزاد زیاد میشود. قد او رشد میکند و شروع به راه رفتن میکند.مشکل رفلاکس او هم حل میشود. شیر خوردن نوزاد را کمی قطع کنید و به کودکتان خوراکیهای مفید مثل آش و حلیم و تکه های میوه بدهید. با تغذیه سالم نوزاد به رشد جسمی و ذهنی او کمک کنید و این را به یاد داشته باشید که الگوهای غذایی همه نوزادان یکسان نیست.
اگر کودک تغذیه ای درست و مقوی داشته باشد ،رشد کودک هم بهتر میشود. اما تغذیه نادرست مشکلات سلامتی برای او به همراه خواهد داشت.شما باید برای کودک دلبندتان برنامه غذایی مناسب داشته باشید که می توانید با کمک پزشک این برنامه را تنظیم کنید.در آخر
این را به باد داشته باشید که تغذیه نوزاد از مهم ترین مسائل زندگی او به شمار می رود و شما باید با برنامه ریزی،مشورت با پزشک،حفظ خونسردی و دوری از استرس و شناخت غذاهای ممنوع برای نوزاد تا یکسالگی و حتی سنین بالاتر، به خوبی شرایط را مدیریت کنید .