دندان قروچه همراه با استرس و اضطراب در درون کودک می باشد و ممکن است علت دندان قروچه کردن کودک نیز ناشی از ترس و تنش های زندگی اش باشد.
معمولا بچه ها در سن یک سالگی در خواب یا گاهی در بیداری دندان قروچه می کنند.جای نگرانی نیست زیرا این عارضه خود به خود تا سن 6 سالگی از بین می رود.اما اگر کودکی در سنین بالاتر نیز به دندان قروچه کردن ادامه داد باید برای بررسی و درمان نزد دکتر روان شناس بروید.
دندان قروچه چیست؟
هنگامی که دندان ها را روی هم می ساییم بدون اینکه چیزی بخوریم به اصطلاح می گویند دندان قروچه می روید.این عمل به دلیل فشارهای عصبی رخ می دهد و بیشتر در خواب اتفاق می افتد که باعث آسیب زدن به دندان ها می گردد.
انواع دندان قروچه کودک در خواب و بیداری
در خواب
به دلیل اختلالات خواب،اشکال در شکل فک و دهان و آپنه خواب می باشد.
![دندان قروچه]()
در بیداری
در بیداریدندان قروچه رفتن در بیداری به علت فشارهای عصبی،استرس و تنش های موجود،ناامیدی،خستگی،خشم و هنگام تمرکز عمیق می باشد.
اولیه
بروکسیزم در این نوع علت نامشخص دارد که وابسته به مشکلات پزشکی نیست.
ثانویه
در نوم دوم وابسته به بیماری،آپنه خواب،مشکلات تنفسی و استرس است که می توان با رفع هر کدام مسئله بروکسیزم را حل نمود و اگر هم عادت شده باشد با تمرین قابل حل می باشد.
علائم و راه های تشخیص دندان قروچه در کودکان
معمولا خود کودک هم متوجه نمی شود که مبتلا به بروکسیزم است اما اگر والدین در خواب به او بنگرند متوجه می شوند که در خواب صدای فشردن دندان هایش شنیده می شود.
- اگر کودک در حال غذا خوردن بیش از حد دندان هایش را به هم می زند یا فشار می دهد،نشانه مبتلا بودن او است.
- سر دردهای صبحگاهی
- گاز گرفتن داخل لپ
- شکسته و لب پر شدن دندان ها
- لق شدن آنها
- گرفتگی عضلات فک به صورتی که درست باز یا بسته نمی شود.
- حساسیت دندان ها به گرما یا سرما و درد گرفتن آنها
- مشکلات و اختلالات خواب
- درد گوش
- التهاب لثه ها و خونریزی
- درد گردن هنگام بیدار شدن از خواب
علت دندان قروچه کودکان
دندان قروچه در کودکان ناشی از علت های فیزیکی و روان شناختی باشد که در زیر به صورت کامل توضیح خواهیم داد.
دلایل فیزیکی
احتمال 50 درصد دندان قروچه های کودکانه ناشی از علل فیزیکی و ظاهری است:
کم کردن درد اعضای بدن
برای کاهش درد دندان،عفونت گوش یا درد در آوردن دندان کودک شروع به دندان قروچه رفتن می کند.این حرکت مانند ماساژ عمل می کند و باعث آرامش او خواهد شد.
درست نبودن جای دندان ها و فک
مال اکلوژن یا همان بی نظمی دندان نیزباعث دندان قروچه رفتن در کودکان گردد.زیرا کودک نمی تواند به راحتی دندان هایش را روی هم بگذارد.
اختلالات و بیماری ها
مشکلات سلامتی که شامل بیش فعالی،داشتن کرمک یا انگل،آلرژی و حساسیت،کمبود آب بدن و سوء تغذیه،کودکان مبتلا به فلج مغزی و کودکانی که از داروهای خاص استفاده می کنند دندان قروچه می روند.
علل روان شناختی
دندان قروچه کردن در بعضی مواقع ناشی از استرس و اضطراب در کودکان می باشد.ممکن است بگویید فرزندم هیچ مشکلی ندارد اما باید بدانید کودکان خیلی زود به هم می ریزند.بعضی از بچه ها وقتی نگران هستند گریه می کنند و بعضی دیگر فقط به آن ها فکر می کنند.تفکر به مسائل نگران کننده باعث می شود که از درون آرامش نداشته باشند و آن را به صورت بروکسیزم (دندان قروچه ) نشان می دهند.
علت هایی مثل امتحان در مدرسه،ناتوانی در تحصیل،ترس از چیزی،جر و بحث والدین،دعوا با خواهر یا برادرش،قهر کردن با دوست صمیمی اش و … که منجر به دندان قروچه کردن می گردد.
کودکانی که از مادر خود به دلیل اشتغال او دور هستند هم ممکن است مبتلا شوند.این یکی از عوارض مادر شاغل بودن است.
یکی دیگر از علل روان شناختی به خاطر اضطراب جدایی کودک از والدین می باشد.این یک اختلال قابل درمان است.
آپنه خواب
یکی دیگر از علت های آن به مشکلات و وقفه های تنفسی بر می گردد که به آن آپنه خواب می گویند.
علت های دیگر
دندان قروچه در کودکان ممکن است به علت نا مرتبی دندان ها،تماس بیش از حد دندان های بالا و پایین،کمبود مواد مغذای،کرم های انگلی،آلرژی،اختلالات غدد درون ریز،تیروئید و اضطراب و استرس می باشد.
حتی ممکن است به علت بیماری پارکینسون و یا مصرف بعضی از داروهای خاص بروکسزیم رخ دهد.بهتر است اگر داروی ضد افسردگی مصرف می کنید از پزشک بخواهید تا آن را تغییر دهد.
راه های درمان دندان قروچه کودکان
می توانید دندان قروچه را در کودکان کم کنید یا از بین ببرید اما چگونه؟ما به شما خواهیم گفت:
کاهش استرس
یکی از درمان های مهم و اساسی بیشتر بیماری های عصبی و قلبی عروقی کم کردن استرس می باشد.اضطراب در بارداری هم می تواند تاثیر منفی داشته باشد.بهتر است تنش های دوره حاملگی را کم کنید تا کودک پس از تولد آرامش بیشتری داشته باشد به همین منظور می توانید ازشنا در دوران بارداری هم استفاده کنید.
بنابراین با کاهش استرس می توانید دندان قروچه کودک را نیز درمان کنید.
شاد کردن محیط خانه
با پخش کردن آهنگ های ملایم و وادار کردن کودک به رقص و شادی می توانید دندان قروچه رفتن کودک را در خواب کم کنید.بهتر است پدر و مادر در مقابل کودک با هم نزاع نکنند.والدین باید محیط خانه در هر شرایطی جای امنی برای کودکان بسازند.
وان آب گرم
آب درمانی بهترین درمان برای مشکلات و اختلالات جسمی و روحی می باشد.آب به کودکان و حتی بزرگ سالان نیز آرامش می دهد.مخصوصا آب گرم که می تواند خستگی بدن را از بین ببرد.کوکان بعد از استفاده از وان اب گرم بهتر می خوابند و این مسئله باعث کم شدن دندان قروچه آن ها نیز می گردد.
مراجعه به پزشک
اگر فکر می کنید که کودک به بروکسیزم مبتلا است بهتر است او را به دندان پزشک ببرید.دندان پزشک اگر تشخیص دهد که بیماری به دلیل جابه جایی فک رخ داده است با انجام عمل جراحی فک یا ارتودنسی مشکل را حل می کند.
اگر دندان ها شکسته یا آسیب دیده باشند دکتر از پل دندانی استفاده می کند یا برای آن ها روکش می گذارد.
گاهی با درست کردن دندان ها می توان نیمی از علتهای بروکسیم را حل نمود.
گارد محافظ دندان
وسایل و لوازمی وجود دارد که می تواند از دندان ها در مقابل صدمه بروکسیزم حفظ می کنند.این موارد از ساییده شدن دندان ها جلوگیری می کند.
این گارد ها هم به صورت آماده موجود است وهم می توانید آن را اندازه فک کودک خود سفارش دهید.گاردهای سفارشی ممکن است کمی پر هزینه تر باشند اما چون اندازه فک و دهان فرد می باشند عملکرد بهتری دارند.
![دندان قروچه]()
جهت تشخیص ابتلا به بیماری
جهت تشخیص ابتلا به بیماریابتدا باید به یک دندان پزشک مراجعه کنید تا با بررسی دندان ها و گرفتن عکس رادیولوژی،باز و بسته کردن فک و میزان ساییدگی دندان ها بگوید که مبتلا به دندان قروچه هستید یا نه؟
اگر از نظر فک،دهان و دندان مشکلی وجود نداشته باشد پزشک شما را به یک روان درمانگر خواب ارجاع می دهد.
دارو درمانی
گاهی اوقات با انجام کارهای خانگی مشکل برطرف نمی شود و ما مجبوریم از داروهای شیمیایی استفاده کنیم:
داروی شل کننده عضلات
این دارو باعث کمتر شدن دندان قروچه البته به مدت زمان کم می شود.یکی از عوارض این دارو تکرر و بی اختیاری در ادرار می باشد.
تزریق بوتاکس
افرادی که به این کار عادت کرده اند و نمی توانند آن را کنار بگذارند بهتر است بوتاکس تزریق کنند.(این امر برای بروکسیسم غیر قابل کنترل مفید است.)
داروی ضد افسردگی
این دارو به مدت زمان کوتاه مفید الفایده می باشد.با این قرص می توانید از استرس و اضطراب خود کم کنید.
14 مورد از عوارض دندان قروچه کودکان
قفل شدن دندان های کودک ممکن است برای خودش هم آزار دهنده باشد.عوارض بروکسیزم در ذیل آورده شده است:
- صدان دندان قروچه و فشرده شدن دندان ها در خواب
- سر درد های صبحگاهی
- درد در ماهیچه های فک و صورت
- مشکلات مربوط به فک(بیماری مفصل فکی گیج گاهی)این بیماری در صورتی رخ می دهد که دندان قروچه در کودک بسیار شدید شود.
- دندان ها یا می شکنند یا ترک می خورند.
- به علت ساییده شدن دندان ها مینای دندان از بین می رود.
- دندان ها لق می گردد.
- حساسیت شدید به گرما و درد گرفتن دندان ها
- آسیب دیدن لثه ها
- دندان های پر کرده و عصب کشی شده می شکنند.
- شکل زبان ممکن است تغییر کند.
- به دلیل قفل شدن دندان ها تورم به وجود منی آید.
- یکی از عوارض مهم دندان قروچه اختلالات خواب می باشد.به صورتی که صدای آن اینقدر زیاد است که از اتاق کناری به گوش می رسد یا اینکه خود کودک از خواب بیدار می شود.
- شکستن پرکردگی ها و عصب کشی های دندان ها از مشکلاتی است که پس از دندان قروچه به وجود می آید.
در آخر
باید و نباید های غذایی
برای سلامتی دهان و دندان های خود آدامس نجوید،نوشابه ها و مواد خوراکی کافئین دار میل نکنید.
فست فودها و غذاهای فرآوری شده و غذاهایی که دارای رنگ و مواد نگه دارنده هستند بیشتر به دندان ها آسیب وارد می کنند.
مصرف الکل و سیگار را کنار بگذارید.
مصرف میوه و سبزی را بیشتر کنید.
دمنوش های آرام بخش را حتما قبل از خواب میل کنید.
استفاده از حوله گرم
روی گونه ها و در قسمت فک حوله گرم بگذارید تا کمی از مشکلاتتان حل شود.
بروکسیزم در کودکان
دندان قروچه فقط مختص کودکان نیست و بزرگ سالان نیز مبتلا می شوند.کودکان هنگام در آوردن دندان های شیری و دندان های دائمی بیشتر دندان قروچه می روند.
کودکان را وادار به ورزش و پیاده روی کنید.یوگا و راه های مدیتیشن را به آن ها آموزش دهید.ورزش علاوه بر کنترل وزن باعث آرامش نیز می گردد.
هیدراته شدن بدن نیز ممکن است باعث دندان قروچه شود.کودک را به آب خوردن تشویق کنید.خردسالان نیز باید روزانه 4 الی 5 لیوان آب میل کنند.
دندان قروچه در کودکان
دندان قروچه کودکان یک اختلال شایع و متداول است که علاوه بر کودکان، حدود ۳۰ درصد از جمعیت کل افراد، با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند. دندان قروچه امری کاملا غیر اداری است و برخی کودکان مبتلا به این عارضه، به قدری دندان های خود را محکم به هم می سایند که در طولانی مدت، سبب آسیب به لثه و دندان های آن ها می شود.
علائم زیادی وجود دارند که احتمال ابتلا کودکان به عارضه دندان قروچه را افزایش می دهند، از جمله این علایم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم هماهنگی دندان ها در یک ردیف
- استرس بیش از حد
- مشکلات عصبی
- اختلال در خواب
- رژیم غذایی نا مناسب
- خستگی زیاد
علائم دندان قروچه در کودکان:
- گوش درد
- درد فک
- زخم شدن فک
- سردردهای صبحگاهی
- دندان های حساس
- آسیب به ریشه دندان ها
- اختلال در غذا خوردن
- درد ماهیچه
چند توصیه مهم برای کودکان مبتلا به دندان قروچه:
- به تعذیه کودکان خود توجه کنید و مصرف نوشیدنی های گاز دار و انواع شکلات را به حداقل برسانید.
- کودکان خود را از خوردن مواد غذایی سفت و سخت، مانند انواع مغزها، آبنبات و استیک، منع کنید.
- برای تسکین دردناشی از دندان قروچه، بر روی فک کودک، کمپرس آب سرد و یا گرم قرار دهید.
- به منظور جلوگیری از کم شدن آب بدن، کودکان باید روزانه به طور میانگین ۵ لیوان آب مصرف کنند.
- کودک باید ساعاتی از روز را به استراحت کردن فک خود اختصاص دهد.
- به کیفیت خواب کودک و کافی بودن میزان آن، ودقت داشته باشید.
درمان دندان قروچه با طب سنتی:
1. ریشه سنبل الطیب
استرس یکی از عوامل موثر در ایجاد دندان قروچه در کودکان است. ریشه سنبل الطیب، گیاهی است که از آن برای درمان استرس استفاده شده و نوعی آرام بخش به شمار می رود. هم چنین این گیاه، می تواند برای درمان سندرم پای بی قرار، موثر واقع شود. لازم است بدانید که سندروم پای بی قرار نیز، یکی از عوامل تاثیر گذار در ابتلا به دندان قروچه است.
می توانید مقداری از این گیاه را مانند چای در قوری دم کنید و از آن مصرف کنید.
2. روغن لاوندر:
در برخی از کودکان، منقبص شدن عضلات فک، سبب درد و گرفتگی در این ناحیه شده و یکی از عوامل تاثیر گذار در بروز عارضه دندان قروچه در کودکان محسوب می شود. گیاه لاوندر، سبب جلوگیری از انقباض عضلات فک شده و درنتیجه در درمان دندان قروچه موثر است. برای بهبود عارضه دندان قروچه، می توانید ترکیب روغن زیتون و روغن لاوندر را آماده کرده و شب ها قبل از خواب، فک کودک را با آن ماساژ دهید.
3. محافظ دندان:
یکی از راه های مقابله با دندان قروچه و از بین بردن صدای ناشی از آن، استفاده از محافظ دندان است. محافظ های دندان را هم می توانید به صورت آماده و هم به صورت سفارشی و اندازه فک کودک خود، تهیه کنید. گارد های سفارشی قیمت بالاتری دارند اما تاثیر آن ها در جلوگیری از عوارض دندان قروچه، بیش تر است.
4. یکی از مواد تاثیر گذار برای جلوگیری از دندان قروچه، ترکیب شیر و زرد چوبه است.
این دو ماده خوراکی بسیار مغذی بوده و خواص بالایی دارند. زرد چوبه منبع غنی از آنتی اکسیدان است و شیر نیز مقادیر بالایی کلسیم دارد. ترکیب این دوماده سبب تقویت سیستم ایمنی می شود. برای تهیه این ترکیب مغذی، یک قاشق زردچوبه را درون یک لیوان شیر بریزید و آن را روی شعله قرار دهید. تا زمانی که به رنگ قرمز مایل به خردلی درآید، ان را حرارت دهید. پس از آماده شدن، شبانه قبل از خواب، خوردن یک لیوان از لین ترکیب، می تواند در کم تر از ۲ هفته، تاثیر فوق العاده ای از خود به جا بگذارد.
5. کمپرس آب گرم
معمولا کودکانی که در طول روز فعالیت زیادی داشته و خسته می شوند، احتمال این که در شب دندان قروچه داشته باشند، خیلی زیاد است. برای این کار، قبل از خواب کودک، پارچه تمیزی را در آب گرم فرو کنید و بر روی فک کودک قرار دهید.
6. دمنوش های گیاهی
یکی از فاکتورهایی که سبب دندان قروچه در کودکان و حتی بزرگسالان نیز می شود، استرس است. مصرف دمنوش های گیاهی آرامش بخش بوده و استرس را تا حد زیادی کنترل می کند. از دمنوش های تاثیر گذار برای مقابله با دندان قروچه می توان به چای نعنا و چای بابونه اشاره کرد. می توانید برای خوشمزه کردن دمنوش، چند قطره آب لیموی تازه به آن اضافه کنید. مصرف این دمنوش قبل از خواب، می تواند سبب جلوگیری از بروز دندان قروچه در خواب شود.
7. استفاده از گارد دندان و رفتار درمانی:
با انجام رفتار درمانی، کودک شما یاد می گیرد که چگونه فک و دهان خود را در وضعیت درست قرار دهد. استفاده از گارد دندان در کنار رفتار درمانی، می تواند در درمان دندان قروچه و عوارضات ناشی از آن، موثر باشد.
8. ماساژ دادن فک کودک:
یکی از فاکتورهای موثر در ایجاد دندان قروچه در هنگام خاک، گرفتگی عضلات صورت و فک و هم چنین وجود هر گونه استرس و تنش در کودکان است. برای این کار شما می توانید با استفاده از کمپرس آب گرم، فک و گردن کودک خود را ماسا ژ دهید و تا زمانی که درد کودک و گرفتگی عضلات صورت او، تسکین یافت، این عمل را ادامه دهید.
9. مصرف ویتامین سی:
در صورتی که بدن با کمبود ویتامین سی مواجه باشد، نمی تواند در حد نیاز بدن هورمون آدرنالین ترشح کند و می تواند بر روی سیستم عصبی کودک شما، تاثیر گدار باشد. برای رفع این مشکل شما می توانید آب لیموی تازه را بگیرید و با یک لیوان آب ترکیب کنید. مصرف آب لیموی تازه، می تواتد با تامین ویتامین سی بدن کودک، از بروز رفتارهای عصبی و سایر تنش ها در کودک جلوگیری کرده و در نتیجه در درمان دندان قروچه تاثیر گذار باشد.